Ông Allan Lichtman hồi tháng Chín đã sử dụng lý thuyết ‘Chìa khóa Nhà Trắng’ của mình để tự tin dự đoán rằng bà Kamala Harris sẽ thắng cử trong cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ vào tháng Mười Một. Bây giờ ông vẫn không thay đổi kết quả dự đoán, nhưng thừa nhận rằng con đường đến chiến thắng của đề cử viên tổng thống Đảng Dân chủ có thể không dễ dàng như vậy.
Nhà sử học Lichtman đã dự đoán đúng 9/10 cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ kể từ năm 1984 và được mệnh danh là “nhà tiên tri bầu cử”. Lần duy nhất ông Lichtman không đoán trúng đó là trong cuộc bầu cử năm 2000, cho rằng ông Gore của Đảng Dân chủ sẽ giành chiến thắng, nhưng kết quả là ông George W. Bush của Đảng Cộng hòa đã thắng với chênh lệch sít sao thông qua kiểm phiếu lại.
Dự đoán của ông Lichtman dựa trên mười ba yếu tố hoặc “chìa khóa” đánh giá hiệu suất của ứng cử viên về nhiều vấn đề như chính trị trong nước, kinh tế và chính sách đối ngoại.
Trong hệ thống dự đoán của ông Lichtman, mỗi chìa khóa trong số 13 chìa khóa có thể được trình bày dưới dạng một tuyên bố đúng hoặc sai. Ông tin rằng nếu tám hoặc nhiều hơn trong số những tuyên bố này là đúng đối với một ứng cử viên, thì ứng cử viên đó sẽ thắng nhưng nếu chỉ có bảy hoặc ít hơn là đúng, thì họ sẽ thua.
Sau khi ông tuyên bố hồi tháng Chín rằng bà Harris sẽ giành chiến thắng, những người chỉ trích bắt đầu xác định những sai sót trong mô hình dự báo của ông.
Bây giờ, nhà sử học 77 tuổi này có vẻ ít tự tin hơn về thành tích của bà Harris trong “chìa khóa chính sách đối ngoại” – một yếu tố mà trước đây ông từng nói sẽ có lợi cho ứng cử viên Đảng Dân chủ.
Ông Lichtman cho rằng điều này là do cuộc chiến ở Ukraine, thừa nhận rằng cuộc chiến tranh đó là điểm yếu lớn của bà Harris.
“Vâng, chìa khóa không ổn định nhất là chìa khóa chính sách đối ngoại“, nhà sử học Lichtman thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn phát trực tiếp trên YouTube vào thứ Tư (16/10).
“Tôi đã gán điều đó cho chính quyền [Hoa Kỳ hiện tại] vì chính [Tổng thống] Biden… là người đã tập hợp liên minh phương Tây để ngăn ông Putin chinh phục Ukraine và truy đuổi các đồng minh NATO của chúng ta và gây nguy hiểm sâu sắc đến an ninh quốc gia của Hoa Kỳ“, ông Lichtman nói.
Nhà sử học hiện đang giảng dạy tại Đại học Mỹ (American University) giải thích rằng viện trợ của Hoa Kỳ đã giúp Ukraine “sống sót” trong hơn hai năm rưỡi qua, nhưng sau đó thừa nhận: “Chiến tranh là thứ luôn thay đổi”.
Ông nói thêm: “Và tôi cho rằng có thể xảy ra thảm họa ở Ukraine”.
Trong một tuyên bố gửi tờ Newsweek vào thứ Sáu (18/10), ông Lichtman đã làm rõ hơn những bình luận của mình. Ông nói: “[Chính sách đối ngoại] chỉ là thứ [chìa khóa] so sánh ít tin cậy nhất vì chiến tranh là không chắc chắn. Tuy nhiên, cho đến bây giờ tôi tin chắc rằng nó sẽ không đảo ngược. Mặc dù vậy, kể cả một sự đảo ngược [chìa khóa này] cũng sẽ không làm thay đổi dự đoán” vì bà Harris có chín chìa khóa tích cực và chỉ bốn chìa khóa tiêu cực.
Mười ba chìa khóa trong lý thuyết mô hình dự đoán của ông Lichtman gồm: nhiệm vụ của đảng/thành tựu bầu cử giữa kỳ, không có cuộc bầu cử sơ bộ, tổng thống đương nhiệm tái cử, thách thức của ứng cử viên bên thứ ba, nền kinh tế ngắn hạn, nền kinh tế dài hạn, thay đổi chính sách, bất ổn xã hội, bê bối, thất bại trong đối ngoại hoặc quân sự, thành công trong đối ngoại hoặc quân sự, sức hút của tổng thống đương nhiệm và sức hút của ứng viên thách thức.
Theo ông Lichtman, các chìa khóa thứ hai, bốn, năm, sáu, bảy, tám, chín và 13 hiện là đúng đối với bà Harris, vừa đủ để đảm bảo chiến thắng cho đề cử viên của Đảng Dân chủ.
Vào trước kỳ bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 20216, thông qua mô hình dự đoán gồm 13 chìa khóa này, nhà sử học Lichtman đã kết luận rằng ông Donald Trump sẽ thắng cử, một dự đoán trái ngược với dữ liệu thăm dò và khiến cộng đồng học thuật khi đó rất kinh ngạc.
Khi ông Trump thắng cử trước đối thủ Hillary Clinton, ông Lichtman đã được minh oan và được ca ngợi là “nhà triên tri” của các cuộc bầu cử.
Hải Đăng, Theo Daily Mail