- Như Ngọc
Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba (18/8) nói rằng ông đã hoãn các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc. Ông cũng cho biết ngay bây giờ ông không muốn nói chuyện với Bắc Kinh.
Phát biểu tại Yuma, bang Arizona hôm 18/8, ông Trump nói: “Tôi đã huỷ các cuộc đàm phán với Trung Quốc. Tôi không muốn nói chuyện với Trung Quốc ngay bây giờ”.
Ông Trump thời gian qua đang gia tăng chỉ trích Trung Quốc, đặc biệt là về cách chế độ này xử lý đại dịch virus corona Vũ Hán. Ông thường xuyên gọi virus corona gây bệnh COVID-19 là “virus Trung Quốc”.
“Những gì Trung Quốc đã làm với thế giới là không thể tưởng tượng nổi”, ông Trump nói tại Yuma.
Khi được phóng viên đặt câu hỏi liệu ông sẽ rút khỏi thỏa thuận thương mại với Trung Quốc hay không, ông Trump cho biết ông sẽ xem xét.
Theo Reuters, các thuộc cấp của Tổng thống Trump gồm Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin và Đại diện Thương mại Robert Lighthizer đã lên kế hoạch thảo luận trực tuyến với Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc về thỏa thuận thương mại giai đoạn một vào ngày thứ Bảy (15/8). Cuộc thảo luận trực tuyến nhằm đánh giá tiến triển sau sáu tháng ký thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung cho đến ngày 14/8 đã bị hoãn vô thời hạn.
Một ngày trước khi thông báo huỷ đàm phán với Trung Quốc, ông Trump đã tán dương Bắc Kinh mua hàng nông sản Mỹ và cố vấn thương mại của ông Trump, ông Peter Navarro nói rằng thỏa thuận giai đoạn một vẫn “đúng lộ trình”, theo Nam Hoa Tảo báo (Hồng Kông).
Trao đổi với kênh CNBC hôm thứ Hai (17/8), ông Navarro đã đánh giá cao việc Trung Quốc mua hàng hoá Mỹ, nhưng cũng cáo buộc lãnh đạo Trung Quốc đang làm việc với Đảng Dân chủ để loại bỏ ông Trump khỏi Toà Bạch Ốc.
Theo thỏa thuận giai đoạn một, Trung Quốc sẽ nhập khẩu thêm hàng hoá và dịch vụ Mỹ trị giá 200 tỷ USD trong vòng hai năm. Tuy nhiên, dữ liệu thương mại trong quý I/2020 cho thấy Trung Quốc còn cách quá xa tốc độ nhập hàng Mỹ cần thiết để đáp ứng được cam kết.
Chẳng hạn, Trung Quốc phải nhập tối thiểu 80 tỷ USD nông sản Mỹ trong hai năm 2020 và 2021. Nhưng trong ba tháng đầu năm nay, Bắc Kinh mới mua được nông sản Mỹ trị giá 5,1 tỷ USD.
Ông Trump đã nhiều lần lên tiếng bày tỏ thất vọng về tốc độ mua hàng Mỹ của Trung Quốc và đã từng đe doạ sẽ “kết thúc” thỏa thuận thương mại nếu Bắc Kinh không thực hiện đầy đủ những gì họ đã hứa.
Trong tuần đầu tháng Sáu, Trung Quốc được cho là đã ra lệnh một số doanh nghiệp nhà nước lớn huỷ kế hoạch mua đậu nành Mỹ, tờ Bloomberg News đưa tin từ một số nguồn tin giấu tên.
Ngoài vấn đề thương mại, quan hệ Mỹ-Trung đang leo thang căng thẳng trong nhiều mặt trận khác như việc Bắc Kinh xử lý sai đại dịch virus corona Vũ Hán; áp đặt luật an ninh quốc gia mới nhằm bóp nghẹt tự do, dân chủ tại Hồng Kông; tiếp tục trấn áp tín ngưỡng, tôn giáo và các nhóm sắc tộc thiểu số; mở rộng hoạt động quân sự trên biển Đông và biển Hoa Đông; cũng như gia tăng hoạt động gián điệp tại Mỹ và các nước phương Tây.
Như Ngọc