Người dân Bắc Kinh trở về sau các chuyến đi trong nước đã bị giới chức trách ở một số cộng đồng yêu cầu đeo vòng tay giám sát COVID-19. Lệnh này đã dẫn đến sự chỉ trích rộng rãi của công chúng đối với chính sách kiểm soát ngày càng gia tăng của chính quyền.
Theo hãng thông tấn Trung Quốc đại lục Caixin, một nữ cư dân Bắc Kinh trở về từ Quảng Đông hôm 13/07 đã được văn phòng cộng đồng thông báo rằng cô phải cách ly ở nhà trong bảy ngày. Lúc 1 giờ sáng, một nhân viên cộng đồng đã đến đưa cho cô một vòng tay giám sát điện tử và yêu cầu cô tải ứng dụng “Wei Health” để cập nhật dữ liệu mà chiếc vòng thu thập được. Cô được thông báo rằng cô phải đeo chiếc vòng trong suốt thời gian cách ly để thiết bị này có thể theo dõi thân nhiệt của cô.
Hướng dẫn sử dụng sản phẩm mô tả chiếc vòng đeo tay này là một “thiết bị cảm biến đa tín hiệu” có nhiều chức năng, trong đó có đo thân nhiệt, theo dõi nhịp tim, và theo dõi tập thể dục. Tờ hướng dẫn này cũng cho biết rằng, người sử dùng cần phải đeo thiết bị này 24 giờ mỗi ngày.
Một nhân viên của một văn phòng cộng đồng ở Quận Triều Dương, Bắc Kinh đã nói với hãng thông tấn Caixin rằng vòng tay giám sát COVID-19 nói trên là một biện pháp kiểm soát mới được giới chức trách ban hành một vài ngày trước đó, và chức năng hữu ích nhất của thiết bị này là xác định vị trí chính xác của người dùng.
Sự phẫn nộ của công chúng
Một số cư dân Bắc Kinh đã chia sẻ trên mạng xã hội rằng họ cũng đã bị yêu cầu đeo các vòng tay giám sát COVID-19 này.
Người dân phàn nàn rằng họ đã báo cáo về thân nhiệt thường xuyên cho chính quyền và đã làm các xét nghiệm khác nhau trong giai đoạn cách ly. Họ cho biết lệnh mới từ chính quyền yêu cầu họ mang các vòng tay giám sát là quá đáng. Họ cũng chỉ trích một số người và các quan chức đã lợi dụng các biện pháp ngăn ngừa COVID-19 như cơ hội kiếm tiền.
Những người dân ở cộng đồng Thiên Thông Uyển (Tiantongyuan) cho biết họ đã không thấy bất kỳ chính sách hoặc quy định chính thức nào về đeo vòng tay giám sát và đặt ra câu hỏi “liệu việc này có xâm phạm quyền riêng tư cá nhân hay không.” Sau nhiều lời phàn nàn, cuối cùng các nhân viên cộng đồng đã thu hồi những chiếc vòng tay đó.
Các nhân viên ở Văn phòng xã Vọng Tuyền (Wangquan) thuộc huyện Thuận Nghĩa (Shunyi) nói với Đài Phát thanh Bắc Kinh rằng thành phố đã chọn ra ba quận huyện để thử nghiệm các biện pháp đeo vòng tay giám sát.
Hôm 14/07, các nhân viên ở Ủy ban Sức khỏe Thành phố Bắc Kinh đã tuyên bố rằng họ chưa bao giờ đưa ra bất kỳ chính sách yêu cầu đeo vòng tay giám sát nào.
Họ nói: “Đây có lẽ là các biện pháp phòng chống đại dịch của các cộng đồng địa phương.”
Sự giám sát hàng loạt
Hôm 15/07, nhà bình luận về các vấn đề thời sự Vương Hách (Wang He) nói với The Epoch Times rằng những lệnh như vậy chắc hẳn là chính sách của chính quyền Bắc Kinh và theo cách mà ông thấy, ủy ban y tế nói trên đã không nói thật. Bắc Kinh đang tiến hành một chương trình thí điểm không báo trước về những chiếc vòng giám sát này. Nhưng vì vấn đề quá nhạy cảm và vấp phải nhiều phản ứng dữ dội của công chúng, nên ủy ban này đã phủ nhận việc họ đã đưa ra chính sách như vậy.
Ông Lại Kiến Bình (Lai Jianping), một học giả về luật quốc tế, đồng ý rằng có thể là các cơ quan cấp cao hơn của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã lập kế hoạch và thúc đẩy lệnh mới này. Ông cho biết công ty sản xuất các vòng tay giám sát này chính là Công ty Công nghệ Cảm nhận Vi mạch Bắc Kinh trực thuộc Ủy ban Khoa học và Công nghệ Thành phố Bắc Kinh và chính quyền quận Hải Điền. Ngoài việc mở rộng sự giám sát của chính quyền đối với người dân, “họ có một mục đích khác, đó là lợi dụng cơ hội này để nhận tài trợ của chính quyền thông qua việc mua sắm thiết bị cho chính quyền.”
Ông Vương Hách cho biết sự việc này cho thấy ngành công nghiệp phòng chống COVID-19 của ĐCSTQ đã phát triển, và cũng cho thấy “đại dịch COVID-19 đã mang đến cho ĐCSTQ một cơ hội chưa từng có để khiến cho hệ thống giám sát điện toán toàn trị của họ đạt đến một cấp độ mang tính lịch sử.”
“Họ đã chuyển từ việc chích ngừa và xét nghiệm axit nucleic sang đeo vòng tay theo dõi để kiểm soát người dân một cách toàn diện. Họ có thể kiểm soát bất cứ ai mà họ muốn. Đây là một dấu hiệu rất đáng sợ.”
Ông Alex Wu là một cây bút của The Epoch Times tại Hoa Kỳ, chuyên về xã hội Trung Quốc, văn hóa Trung Quốc, nhân quyền, và các mối quan hệ quốc tế.
Thanh Nhã biên dịch