Đối mặt với việc bị đàn áp, các doanh nghiệp ngoại quốc tại Trung Quốc có thể sẽ trở thành những điệp viên hai mang làm việc cho Bắc Kinh. Phố Wall vốn vẫn đang đóng một vai trò như vậy. Nhưng liệu điều đó có bền vững?
Chỉ vài tháng sau khi công khai xoa dịu lo ngại về một cuộc đàn áp đối với các doanh nghiệp ngoại quốc, Bắc Kinh dường như đang thực sự làm như vậy.
Một loạt các cuộc thăm dò và điều tra chống lại các doanh nghiệp ngoại quốc tại Trung Quốc đang làm dấy lên lại những câu hỏi xung quanh chính sách của Trung Quốc đối với các công ty ngoại quốc hoạt động tại địa phương.
Gần đây, chính phủ Trung Quốc đã thẩm vấn các nhân viên và tịch thu máy tính xách tay cùng các tài liệu khác từ văn phòng Thượng Hải của công ty tư vấn Mỹ Bain & Company. Trước đó, vào tháng 3, chính phủ đã đóng cửa các văn phòng ở Bắc Kinh của Tập đoàn Mintz và bắt giữ các nhân viên của họ. Mintz là một công ty thẩm định doanh nghiệp của Mỹ. Cũng trong tháng 3, Bắc Kinh đã mở cuộc điều tra đối với Micro Technologies vì những nghi ngờ về rủi ro “an ninh mạng” đối với các sản phẩm mà Micro bán ở Trung Quốc.
Các loại hình công ty bị động đến cũng là điều đáng lo ngại. Cả Bain và Mintz, và Micro đều gián tiếp buôn bán thông tin. Các công ty tư vấn này có rất nhiều thông tin về các công ty Trung Quốc, các ngành công nghiệp Trung Quốc, các công ty ngoại quốc ở Trung Quốc, các xu hướng chính trị của Trung Quốc và hệ thống phân cấp của chính phủ Trung Quốc. Và họ cung cấp những thông tin đó cho khách hàng Mỹ (chính phủ và doanh nghiệp).
Mục tiêu của Trung Quốc rất đơn giản.
Tháng 10 năm ngoái tại Đại hội ĐCSTQ, ông Tập tuyên bố rằng trọng tâm chính trong 5 năm tới là trở nên độc lập khỏi sự phụ thuộc vào công nghệ và vốn từ phương Tây. Nói tóm lại, Bắc Kinh đã nói rõ suy nghĩ của mình rằng Mỹ không phải là bạn của họ.
Gần đây, Trung Quốc đã làm cho luật an ninh của họ mơ hồ hơn để dễ dàng nhắm mục tiêu vào các tập đoàn và cá nhân ngoại quốc hơn.
Vào tháng 4, các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc đã công bố các sửa đổi đối với luật phản gián. Bất kỳ chủ thể phi nhà nước nào cũng có thể bị đưa vào tầm ngắm. Điều này có nghĩa là Bắc Kinh có thể dán nhãn hầu hết mọi tương tác thông thường là thứ vi phạm an ninh quốc gia.
Ví dụ, các công ty tư vấn thường thực hiện những hoạt động kinh doanh thông thường như thu thập thông tin về các ngành công nghiệp địa phương, đối thủ cạnh tranh và đối tác kinh doanh tiềm năng trong nước, các cơ quan quản lý có liên quan và các nhân vật chính trị chủ chốt. Tất cả chúng đều có thể bị coi là hoạt động gián điệp.
Sự chào đón của Bắc Kinh
Tuy nhiên, đồng thời, các cơ quan trong chính phủ Trung Quốc đang cố gắng gửi đi thông điệp rằng, Trung Quốc đã trở lại và mở cửa cho hoạt động kinh doanh. Nói cách khác: đừng lo lắng, hãy tiếp tục đầu tư vốn của bạn vào Trung Quốc.
Vấn đề nằm ở chỗ các công ty và chính phủ ngoại quốc diễn giải các biện pháp này như thế nào. Đó có thể bị coi là “cái giá để tiền hành kinh doanh” ngày càng cao tại thị trường Trung Quốc.
Bắc Kinh đặt cược rằng hầu hết các công ty đa quốc gia không thể để mất khả năng sản xuất tại Trung Quốc và bán hàng cho Trung Quốc. Hoặc nếu họ có đủ khả năng để rời đi, họ cũng rất ghét phải làm như vậy.
Và các động thái của các tập đoàn đa quốc gia hầu hết đang chứng minh Trung Quốc đã đúng.
Kết cục
Theo quan điểm của tôi, kết cục của việc này là Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) sẽ biến các tập đoàn ngoại quốc thành một loại “điệp viên hai mang” làm việc cho Bắc Kinh và chính phủ của ông Tập Cận Bình.
Các chi nhánh Trung Quốc tại địa phương của các công ty tư vấn này thu thập và định hình dữ liệu tình báo và thông tin mà các công ty và chính phủ ngoại quốc nhận được. Những thông tin này cuối cùng định hình quan điểm của họ về những gì đang xảy ra “tại hiện trường” và cuối cùng ảnh hưởng đến quyết định và hoạch định chính sách của họ đối với Trung Quốc.
Phố Wall vốn đã đóng một vai trò như vậy giữa Bắc Kinh và phương Tây.
Cựu Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, một trong những phụ tá đáng tin cậy nhất của ông Tập, đã tìm kiếm lời khuyên từ ông Larry Fink về cách ngăn vốn phương Tây rời khỏi Trung Quốc trong Diễn đàn Kinh tế Thế giới vào tháng 1 tại Davos, theo tin của Wall Street Journal. Ông Fink là một CEO quyền lực và có mối quan hệ của BlackRock, công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới.
Chúng tôi đã từng nói về vai trò của các ngân hàng đầu tư trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển vốn cả vào và ra khỏi Trung Quốc. Đổi lại, ngành dịch vụ tài chính đã nhận được sự đối xử tương đối ưu tiên tại thị trường Trung Quốc, bao gồm cả việc được cấp quyền sở hữu hoàn toàn các công ty con ở Trung Quốc.
Nhưng điều này có vĩnh viễn không? Chỉ có thời gian mới có thể trả lời. Ông Elon Musk từ lâu đã là người ủng hộ Trung Quốc và Tesla đã duy trì được một mức độ thành công khi bán hàng tại thị trường Trung Quốc cũng như khi vận hành các nhà máy pin khổng lồ tại địa phương. Nhưng liệu Tesla có thành công tại Trung Quốc về lâu về dài? Đối thủ cạnh tranh chính tại địa phương BYD – do ông Warren Buffett hậu thuẫn – có vẻ như sắp sửa thống trị ngành xe điện tại địa phương và có khả năng là toàn cầu.
Thật không may khi phải thừa nhận rằng so với chính quyền của ông Tập, chính phủ Biden có vẻ thiển cận, bất lực và yếu kém.
Khả năng lãnh đạo chính trị, kinh tế và quân sự của Mỹ đơn giản là đang bị Trung Quốc lấn át.
Theo The Epoch Times
Cát Duyên biên dịch