Liên Thành
Theo một phân tích của Nikkei Asia cho thấy, hơn một chục công ty Trung Quốc niêm yết tại Hoa Kỳ đã chuyển công việc kiểm toán từ nước họ sang Mỹ và Singapore nhằm giảm thiểu rủi ro có thể bị loại khỏi các sàn giao dịch chứng khoán của Mỹ.
Theo ‘Đạo luật về trách nhiệm giải trình của các công ty nước ngoài (HFCAA)’ được Mỹ ban hành vào năm 2020, các công ty Trung Quốc có thể bị hủy niêm yết nếu kiểm toán viên của họ không tuân thủ các tiêu chuẩn kế toán của Hoa Kỳ. Những yêu cầu đó bao gồm việc cho phép kiểm tra các kiểm toán viên của Ủy ban Giám sát Kế toán Công ty Đại chúng (PCAOB).
Bắc Kinh đã chống lại nỗ lực của Hoa Kỳ cho đến năm ngoái, khi họ bắt đầu cho phép PCAOB kiểm tra các kiểm toán viên Trung Quốc. Thứ Tư tuần trước, cơ quan quản lý đã công bố kết quả đầu tiên từ các cuộc điều tra của họ ở Trung Quốc và Hồng Kông, cho biết họ đã tìm thấy những sai sót “không thể chấp nhận được” ở hai công ty kiểm toán, KPMG Huazhen và PwC Hong Kong.
Khi HFCAA đang được khai triển và củng cố bằng luật bổ sung, một số công ty Trung Quốc niêm yết tại Hoa Kỳ đã chuyển sang tránh mối đe dọa hủy niêm yết bằng cách chuyển công việc kiểm toán của họ sang các công ty ở Hoa Kỳ và Singapore, những công ty chưa phản đối các cuộc kiểm tra của PCAOB.
Sở giao dịch chứng khoán Hoa Kỳ đã xác định 174 công ty Trung Quốc niêm yết tại Hoa Kỳ có kiểm toán viên yêu cầu kiểm tra. Trong số này, 24 công ty đã thay đổi công ty kiểm toán kể từ năm 2022, theo phân tích của Nikkei về hồ sơ doanh nghiệp, với 15 công ty chuyển từ công ty ở Trung Quốc hoặc Hồng Kông sang công ty ở Mỹ hoặc Singapore.
Sau khi rời bỏ, 16 trong số 24 công ty đã được kiểm toán bởi các công ty ở Mỹ hoặc Singapore, so với hai ở châu Mỹ trước đây. Con số được kiểm toán ở Trung Quốc hoặc Hồng Kông đã giảm từ 22 xuống còn 8 công ty.
Legend Biotech, nhà phát triển thuốc công nghệ sinh học ở giai đoạn thương mại, nói với Nikkei Asia rằng những lo ngại về HFCAA đã khiến họ chuyển công việc kiểm toán từ Ernst & Young Hua Ming ở Thượng Hải sang văn phòng E&Y ở New Jersey vào năm 2022.
Tina Carter, lãnh đạo truyền thông doanh nghiệp tại Legend Biotech, cho biết: “Khi luật này có hiệu lực, chúng tôi bắt đầu chuyển đổi từ một công ty kiểm toán có trụ sở tại Trung Quốc sang một công ty kiểm toán đã đăng ký PCAOB có trụ sở tại Hoa Kỳ. Quá trình đó hiện đã hoàn tất”.
Công ty ACM Research đã chuyển công việc kế toán sang Armanino ở San Ramon, California, từ BDO China Shu Lun Pan ở Thâm Quyến, nơi đã phục vụ nhà cung cấp vật liệu chip từ năm 2015. Công ty cho biết họ đã thực hiện động thái này để “không còn phải tuân theo hướng dẫn hủy niêm yết liên quan của HFCAA”.
Với việc chuyển đổi trên, các công ty kiểm toán Singapore đã nổi lên như những người hưởng lợi chính từ áp lực của Hoa Kỳ.
Fangdd Network, một công ty môi giới bất động sản trực tuyến được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Nasdaq, cho biết trong báo cáo thường niên rằng vào ngày 25 tháng 7 năm 2022, họ đã chuyển sang Audit Alliance of Singapore từ KPMG Huazhen – một trong những công ty bị PCAOB chỉ trích vào tuần trước. Báo cáo của công ty không đưa ra lý do cho sự thay đổi.
Melco Resorts & Entertainment và Studio City International Holdings, chi nhánh được niêm yết của ông trùm sòng bạc Macao, Lawrence Ho, đã chuyển từ văn phòng E&Y ở Hồng Kông sang một văn phòng ở Singapore. Trong báo cáo hàng năm của họ, cả hai công ty đều lưu ý rằng E&Y Singapore “không phải là công ty được PCAOB xác định”.
Mercurity Fintech Holdings cho biết họ đã chuyển từ công ty kiểm toán Shanghai Perfect sang Onestop Assurance PAC của Singapore, đồng thời lưu ý rằng công ty này đã đăng ký với PCAOB và đã được PCAOB kiểm tra “một cách thường xuyên”.
Thứ Tư tuần trước, PCAOB đã công bố kết quả kiểm tra đối với KPMG Huazhen và PwC Hong Kong, cho biết họ đã tìm thấy sai sót trong bảy cuộc kiểm toán của các công ty.
KPMG Huazhen và PwC Hong Kong đã kiểm toán 40% cổ phiếu Trung Quốc niêm yết tại Mỹ theo vốn hóa thị trường. Erica Williams, chủ tịch PCAOB, cho biết các thanh tra của họ “đang trên đà đạt 99% tổng thị phần vào cuối năm nay”.
Vào tháng 3, Bộ Tài chính Trung Quốc đã phạt công ty kiểm toán Deloitte và đình chỉ văn phòng tại Bắc Kinh trong ba tháng, với lý do “thiếu sót kiểm toán nghiêm trọng” trong công việc với China Huarong Asset Management, một trong những công ty quản lý nợ xấu lớn nhất ở đại lục.
Nana Li, người đứng đầu bộ phận quản lý và phát triển bền vững Châu Á Thái Bình Dương tại Công ty Impax Asset Management, cho biết: “Bây giờ sẽ rất khó khăn cho các công ty kiểm toán lớn của nước ngoài (tức là Big Four) để giữ chân nhiều khách hàng của họ ở Trung Quốc mặc dù họ đã hợp tác lâu dài với hoạt động trên bờ tại thị trường này”.