Joaquin Nguyễn Hòa
31-12-2020
Với số lượng gần hai triệu người, lịch sử 45 năm hình thành cộng đồng người Việt ở Mỹ được cho là thiếu tiếng nói trong chính trường nước Mỹ, khi có quá ít chính trị gia gốc Việt Nam tham gia dòng chính. Nhân vật đầu tiên có mặt trong quốc hội liên bang là ông Cao Quang Ánh (Josseph Cao) vào năm 2009. Nhưng nhiệm kỳ dân biểu hạ viện của ông Ánh chỉ có hai năm, kết thúc chóng vánh.
Tình hình đang thay đổi nhanh với sự trưởng thành của một lớp người Việt, hoặc lớn lên, hoặc sinh ra và lớn lên ở Mỹ. Trong thế hệ mới này, một gương mặt rất sáng là cô Bee Nguyễn, dân biểu tiểu bang Georgia.
Bee Nguyễn là ai?
Cô Bee Nguyễn, năm nay 39 tuổi, có cha mẹ là người tị nạn Việt Nam. Cô Bee sinh ra ở Ames, bang Iowa, lớn lên ở Augusta, Georgia. Cha mẹ cô Bee nằm trong mẫu số chung của nhiều người tị nạn cộng sản Việt Nam, bị chấn thương tinh thần rất lớn do chiến tranh, cộng sản đàn áp, vượt biển…
Chiến tranh và loạn lạc trên quê hương Việt Nam làm cho cha mẹ của Bee không có lòng tin vào nhà cầm quyền. Cha của Bee bị bỏ tù ba năm trong chiến tranh. Sang đến Mỹ ông muốn sống một cuộc đời ẩn dật, xa rời tất cả những diễn biến chính trị.
Chính cuộc sống gia đình ấy lại kích thích Bee dấn thân vào chính trường. Khi mới ngoài 20 tuổi, Bee thành lập một tổ chức thiện nguyện ở thành phố Atlanta, Georgia có tên là Athena’s Warehouse. Tổ chức của cô quyên góp và phân phát quần cho các học sinh gia đình nghèo.
Cô nói với báo chí rằng, tình trạng tinh thần của gia đình làm cho cô hiểu là việc giành lấy quyền trong xã hội quan trọng như thế nào. Khi thành lập tổ chức Athena’s Warehouse, cô muốn mình có một nơi để giúp đỡ cho những người thấp cổ bé miệng.
Từ hành động chính trị đầu tiên này, Bee thấy rằng có một khoảng cách đáng kể giữa các luật mà những nhà chính trị nêu ra và thực thi, với những gì mà người dân thật sự cần thiết. Cô tham gia vào tổ chức Fair Fight Action của chính trị gia nổi tiếng người da đen, dân biểu Stacey Adrams, cựu lãnh đạo khối thiểu số ở Hạ viện, để đấu tranh cho quyền đi bầu của người thiểu số.
Năm 2017, khi bà Stacey Abrams rời ghế dân biểu tiểu bang Georgia để ra tranh chức thống đốc, Bee Nguyễn ra tranh cử vào vị trí này. Đây là cuộc tranh cử đa dạng nhất từ trước đến lúc bấy giờ ở Georgia. Có tới bốn ứng cử viên, một người đàn ông da trắng, một phụ nữ da đen, một người đàn ông Ấn Độ, và Bee là người Việt Nam. Bee Nguyễn chiến thắng, trở thành người Mỹ gốc Việt đầu tiên đắc cử dân biểu ở tiểu bang này.
Ngày 3/11/2020, trong kỳ bầu cử toàn quốc, Bee Nguyễn chiến thắng vang dội, tái cử chức vụ dân biểu tiểu bang, trong tư cách thành viên đảng Dân chủ.
Trong thời gian ba năm đảm đương trọng trách dân biểu nhiệm kỳ vừa qua, Bee Nguyễn cùng liên minh New South, gồm nhiều cử tri gốc Latin, da đen và Á châu, đã vận động rất tích cực, thúc đẩy người da màu đi bầu vào ngày 3/11/2020. Việc này đã góp phần tạo nên chiến thắng sát sao của liên danh Biden-Harris ở bang Georgia, giúp liên danh của đảng Dân chủ giành được 16 phiếu cử tri đoàn ở bang này.
Sau khi tái cử, cái tên Bee Nguyễn lại nổi lên trong vụ kiện tụng vô bằng cớ của đương kim tổng thống Trump, nhằm lật ngược chiến thắng của ông Biden ở Georgia. Người của ông Trump lập một danh sách những cử tri mà họ nói rằng đã gian lận trong cuộc bầu cử vì họ là những người cư trú bên ngoài tiểu bang.
Cô Bee đã gọi điện thoại, gặp gỡ những cử tri này, chứng minh rằng họ cư trú trong tiểu bang Georgia và đã đi bầu một cách hoàn toàn hợp pháp. Chứng cớ của cô đã giúp tòa án có bằng chứng bác bỏ vụ kiện của ông Trump.
Video của cô Bee Nguyễn đối chất với người của ông Trump được chia sẻ rộng rãi, cũng như được các kênh truyền thông dòng chính của Mỹ đăng tải:
Cô Bee Nguyễn nói với báo chí rằng, một việc làm quan trọng của cô trong nhiệm kỳ tới là thúc đẩy dân chúng đi bầu, nhất là những người thiểu số, là đối tượng mà phe Cộng hòa từ lâu nay muốn loại bỏ lá phiếu của họ. Họ có nhiều thủ đoạn để gây khó khăn cho người da màu đi bầu, như hạn chế thời gian bầu cử (người da màu thường làm những công việc khó có thể xin phép nghỉ để đi bầu), hạn chế số lượng các thùng phiếu, hạn chế việc bầu vắng mặt… Bee và các đồng sự đang làm việc tích cực để chống lại những thủ đoạn đó.
Dự báo là họ sẽ thành công lớn trong cuộc bầu cử hai ghế thượng nghị sĩ liên bang của Georgia vào ngày 5/1/2021 tới đây, với số người thiểu số đi bầu sớm rất đông.
Là một thành viên của đảng Dân chủ, Bee Nguyễn đang góp phần rất lớn cho đảng này thắng lợi ở tiểu bang Georgia, vốn có truyền thống Cộng hòa. Chiến lược của Bee là thúc đẩy những người chưa đi bầu, trợ giúp những người gặp khó khăn khi đi bầu, thay vì cố công tuyên truyền nhắm vào các cử tri Cộng hòa.
Giữa tháng 12/2020, Bee Nguyễn công bố một danh sách các cử tri trong khu vực của cô đã làm sai quy tắc, khiến cho các lá phiếu của họ bị loại bỏ trong kỳ bầu cử 3/11/2020. Bee thúc giục những người hâm mộ cô trên Twitter hãy gặp gỡ những cử tri này, chỉ cho họ thấy là họ đã làm sai như thế nào, để lá phiếu của họ có giá trị vào những kỳ bầu cử sắp tới, nhất là kỳ bầu cử ngày 5/1/2021. Nếu Đảng Dân chủ thắng cuộc bầu cử này, họ sẽ kiểm soát Thượng viện liên bang.
Với tuổi trẻ và năng lực dồi dào, Bee Nguyễn được dự báo là một gương mặt mới đang lên của Đảng Dân chủ trong chính trường, và cũng là gương mặt mới của cộng đồng người Mỹ gốc Việt.
Tham khảo: How Georgia’s 1st Vietnamese American state rep is continuing Stacey Abrams’ fight