Ngọc Mai
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Eindhoven đã phát triển thành công một nguyên mẫu tử cung nhân tạo. Trong khi một số người ủng hộ công nghệ này vì nó cứu sống trẻ sinh non và có thể giúp phụ nữ bớt đau đớn khi chuyển dạ, nhưng nhiều người lại cho rằng cách làm này phá hủy kết cấu của xã hội loài người và đi ngược lại quy luật tự nhiên.
Nguyên mẫu này đã được các nhà khoa học thuộc Khoa Nhi và Bệnh viện Philadelphia (CHOP) thử nghiệm thành công khi nuôi một chú cừu non trong môi trường tử cung nhân tạo.
Đối với những ai đã từng xem bộ phim Ma trận, đây có lẽ là tương lai của nhiều đứa trẻ được sinh ra từ tử cung nhân tạo.
Vào năm 2019, Chương trình EU Horizon 2020 đã đồng ý trao 2,9 triệu Euro cho bất kỳ nhà khoa học nào phát triển mô hình tử cung nhân tạo.
Nguyên mẫu này được các nhà nghiên cứu tại Đại học Công nghệ Eindhoven chế tạo khi họ xây dựng một môi trường nhân tạo giống như tử cung người, quấn các em bé bằng chất lỏng và bơm oxy, chất dinh dưỡng qua dây rốn.
Tử cung này mô phỏng hoàn toàn dạ con trong bụng mẹ. Khi chúng ta đưa phổi trở lại nước để chúng tiếp tục phát triển, chúng có thể phát triển đầy đủ đồng thời em bé sẽ nhận được oxy từ dây rốn như khi còn trong bụng mẹ.
Các nhà nghiên cứu Eindhoven cho biết nguyên mẫu của họ không chỉ đơn giản là một chiếc túi sinh học bằng nhựa mà dựa trên tử cung của một người phụ nữ thật và bao gồm cả âm thanh nhịp tim của người mẹ. Công nghệ mới này còn ảnh hưởng tới vấn đề đạo đức khi người ta có thể duy trì nòi giống theo cách phi truyền thống. (Ảnh chụp màn hình)
Theo Giáo sư Guid Oei của Trung tâm Y tế Maxima, những phương pháp tiếp cận trẻ sinh non trước đây tiềm ẩn nhiều rủi ro vì phổi và ruột của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. Vì vậy việc bơm oxy và chất dinh dưỡng có thể làm hỏng các cơ quan. Tuy nhiên, công nghệ mới có thể thay đổi tất cả những điều đó.
Về lý thuyết, những đứa trẻ sinh non dưới 22 tuần tuổi sẽ hầu như không có cơ hội sống sót, trong khi những đứa trẻ được 22 tuần tuổi chỉ có 10% cơ hội sống sót. Nhưng công nghệ mới có thể giúp nâng tỷ lệ này lên 60%.
Thí nghiệm tử cung nhân tạo thành công của CHOP cho cừu
Hiện nay, mỗi năm trên thế giới có khoảng 1 triệu trẻ em tử vong do sinh non và nhiều em bé bị dị tật bẩm sinh do sinh quá sớm.
Thông thường, thai nhi sẽ cần 40 tuần phát triển trong bụng mẹ và bất kỳ ca sinh nào trước 37 tuần đều được coi là sinh non. Trẻ sinh ra từ 23-24 tuần đối mặt với khả năng bị dị tật bẩm sinh hoặc thậm chí tử vong. Nếu tử cung nhân tạo được phát triển, chúng có khả năng kích thích tăng trưởng tỷ lệ phá thai vì những bào thai này sẽ được ủ trong lồng nhân tạo và được nhận nuôi. (Ảnh chụp màn hình)
Theo báo cáo của The Guardian, ở những quốc gia có hệ thống y tế phát triển, trẻ sinh ra trong vòng 23 tuần chỉ có 24% cơ hội sống sót và 76% còn lại sẽ có khả năng mắc các dị tật bẩm sinh như tổn thương não, mù, mắc các bệnh về phổi và ruột…
Sinh non hiện là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở trẻ em ở các nước phát triển. Do đó, công nghệ tử cung nhân tạo có thể là một bước đột phá cho vấn đề này.
Năm 2017, các bác sĩ tại CHOP đã thử nghiệm thành công tử cung nhân tạo cho một cừu non 23 tuần tuổi. Được nuôi trong một chiếc thẻ sinh học với oxy và chất dinh dưỡng được bơm qua dây rốn, chú cừu non tiếp tục phát triển và lớn lên khỏe mạnh ngay cả khi rời tử cung nhân tạo.
Giáo sư Oei cho biết: “Các thí nghiệm trên là cực kỳ quan trọng vì chúng chứng minh tính khả thi của việc giữ trẻ sơ sinh sống trong khoảng 4 tuần trong môi trường tử cung nhân tạo’’.
Tuy nhiên, sự phát triển của công nghệ này cũng gây nhiều tranh cãi do các nhà khoa học sẽ phải thử nghiệm chúng trên những đứa trẻ thật cũng như những ảnh hưởng lâu dài của việc sử dụng tử cung nhân tạo đối với trẻ nhỏ. Đó là chưa kể đến vấn đề đạo đức khi người ta có thể duy trì nòi giống theo cách phi truyền thống.
Liệu con người trong tương lai có được sinh ra trong “bồn” nhân tạo như trong phim “Ma trận” không?
“Rõ ràng là các vấn đề pháp lý và đạo đức sẽ nảy sinh khi công nghệ này phát triển và được đưa vào thực tế”, giáo sư luật Elizabeth Chloe Romanis của Đại học Manchester cảnh báo.
Tương lai đáng sợ của loài người
Công nghệ tử cung nhân tạo không có gì mới. Viện Karolinska ở Thụy Điển đã xuất bản một bài báo nghiên cứu vào năm 1958 về việc sử dụng tử cung nhân tạo. Một số nhóm nghiên cứu ở Canada đã thực hiện thí nghiệm trên cừu con vào đầu những năm 1960 và ở Nhật Bản vào năm 1963.
Trên thực tế, công nghệ này chưa được đăng ký bản quyền và chúng đã được công bố rộng rãi từ năm 1958 cho đến nay. Nhiều dự án thử nghiệm đã được thực hiện và mỗi lần như vậy đều thu hút sự chú ý của dư luận bởi những hình ảnh đầy ám ảnh.
Trong khi một số người ủng hộ công nghệ này vì nó cứu sống trẻ sinh non và có thể giúp phụ nữ bớt đau đớn khi chuyển dạ, nhưng nhiều người lại cho rằng cách làm này phá hủy kết cấu của xã hội loài người và đi ngược lại quy luật tự nhiên.
“Mối đe dọa lớn nhất từ kỹ thuật này không đến từ những bà mẹ không đủ sức khỏe để mang thai, mà từ những phụ nữ chưa muốn sinh con. Nếu tử cung nhân tạo được phát triển, chúng có khả năng kích thích tăng trưởng tỷ lệ phá thai vì những bào thai này sẽ được ủ trong lồng nhân tạo và được nhận nuôi ”, Tiến sĩ Anna Smajdor thuộc Đại học Oslo-Thụy Điển cảnh báo.
Cũng theo bà Smajdor, việc loại bỏ vai trò của phụ nữ trong việc sinh con có thể kéo theo vô số hệ quả. Kể từ những năm 1950, hàng chục bang của Mỹ đã truy tố phụ nữ sử dụng ma túy khi đang mang thai và nếu công nghệ này phát triển, liệu chính phủ có sẵn sàng loại bỏ bào thai ra khỏi cơ thể người mẹ để phát triển khỏe mạnh? mạnh mẽ hơn?
Tương tự như các bộ phim khoa học viễn tưởng, sự phát triển của tử cung nhân tạo và đông lạnh trứng có thể giúp nhiều phụ nữ sinh con không đau, thậm chí có khả năng sinh con khi lớn tuổi từ đó tập trung vào sự nghiệp.
Nhưng chúng sẽ khiến việc mang thai tự nhiên trở thành dấu hiệu của sự nghèo đói khi các nước giàu theo đuổi việc ‘chăn nuôi’ như vậy.
Tiến sĩ Smajdor cảnh báo: “Sinh nở đau đớn gắn liền với giá trị của người mẹ và tình mẫu tử khi sinh con chứ không chỉ là câu chuyện duy trì nòi giống”.
Ngọc Mai