Mối đe dọa lớn nhất đối với đồng USD là gì?

James Gorrie

Tiền giấy 100 nhân dân tệ của Trung Quốc và một tờ USD ở Bắc Kinh hôm 06/01/2017. (Ảnh: Fred Dufour/AFP/Getty Images) Bình luận

Ông Tổng thống đang chứng tỏ là tài sản giá trị nhất cho Bắc Kinh

Hoa Kỳ cung cấp một trật tự quốc tế và hệ thống tài chính nói chung là đem lại lợi ích ròng cho những quốc gia tham gia. (Nếu không, thì ĐCSTQ đã chẳng khi nào vận động hành lang—và nói dối—một cách rất tích cực như vậy để gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới). Các quốc gia trên thế giới đặt niềm tin vào đồng USD bởi niềm tin vào sức mạnh và sự lãnh đạo của Hoa Kỳ. Nhưng các chính sách gần đây của ông Biden khiến thế giới nghi ngờ sâu sắc về khả năng, nền kinh tế, và sự sẵn sàng của Mỹ trong việc lãnh đạo thế giới và đứng lên chống lại chế độ chuyên chế. Đây chính là mối đe dọa đồng USD

Trong trường hợp quý vị không nhận thấy, thì chúng ta đã bước vào một thời kỳ khá bất ổn của thế giới này.

Cuộc chiến của Nga ở Ukraine, những tin đồn về chiến tranh giữa Trung Quốc và Đài Loan, và tình hình hạt nhân kéo dài liên quan đến Iran và Israel chỉ là một vài trong số nhiều bất ổn trên thế giới hiện nay.

Trước tình trạng không chắc chắn đang gia tăng này, nhiều người đã nói rằng trật tự thế giới do Hoa Kỳ lãnh đạo đang kết thúc—nếu trật tự này chưa chấm dứt xong. Tôi chắc chắn nằm trong số những người nghĩ như vậy. Tôi vẫn tin đó là sự thật, nhưng không hẳn là không thể tránh được [kết cục ấy.]

Quyền bá chủ về tiền tệ của Hoa Kỳ

Một trong những dấu ấn quan trọng nhất của sự thống trị kinh tế và chính trị trên toàn cầu là đồng tiền của cường quốc bá chủ. Một quốc gia hùng mạnh thường có một đồng tiền mạnh – nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Ví dụ, vào thời Xô Viết, nước Nga hùng mạnh, nhưng hầu hết thế giới vẫn không muốn sử dụng đồng ruble.

Tuy nhiên, Hoa Kỳ là cường quốc kinh tế, quân sự, và ngoại giao thống trị trong thế giới thời hậu chiến. Nhưng hơn thế, Hoa Kỳ đã cung cấp một trật tự quốc tế và hệ thống tài chính nói chung là đem lại lợi ích ròng cho những quốc gia tham gia. (Nếu không, thì ĐCSTQ đã chẳng khi nào vận động hành lang – và xảo ngôn – một cách rất tích cực để gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới.)

Theo đó, với tư cách là quốc gia dẫn đầu hệ thống thương mại toàn cầu, đồng USD đã là đồng tiền dự trữ của thế giới trong suốt thời gian đó.

Sự Trỗi dậy của Trung Quốc là một Thách thức đối với Quyền bá chủ của Hoa Kỳ

Nhưng trong hơn 20 năm qua, Trung Quốc đã vươn lên thách thức sự thống trị về kinh tế và chính trị của Hoa Kỳ trên thế giới. Hiện Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới, ít nhất là theo con số GDP mà Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cung cấp.

Tất nhiên, Trung Quốc cũng vậy, chắc chắn cũng có những quốc gia ngưỡng mộ mình. Hầu hết các quốc gia này không phải là các nền dân chủ đại diện mà là bên phe chuyên chế hơn. Những quốc gia khác là những quốc gia ngưỡng mộ trước đây, những quốc gia đã bị lợi dụng bởi bẫy nợ và mất quyền kiểm soát các nguồn lực của họ. Đây là những điểm khác biệt quan trọng mà tôi sẽ quay lại trong giây lát.

Hơn nữa, không có gì ngạc nhiên khi Thế vận hội Olympic Mùa đông được tổ chức tại Bắc Kinh gần đây, Trung Quốc đã tung ra đồng nhân dân tệ điện toán, đồng tiền điện toán của ngân hàng trung ương đầu tiên trên thế giới (CBDC). Một số người coi việc ra mắt này là một thất bại vì số lượng giao dịch tại Thế vận hội đã không ngoạn mục.

Nhưng trong một số bối cảnh rất quan trọng, sự ra mắt này không phải là một thất bại. Trung Quốc là quốc gia lớn đầu tiên ra mắt CBDC. Việc này có ý nghĩa của riêng nó. Việc này cũng chỉ ra con đường để kiểm soát người dân Trung Quốc nhiều hơn nữa vì tiền điện toán không thuộc về người kiếm ra đồng tiền này. Tiền điện toán thuộc về ngân hàng nắm giữ và kiểm soát nó bằng một phím bấm. Trong cả hai bối cảnh này, đồng nhân dân tệ điện toán là— và sẽ là — một thành công cho ĐCSTQ.

Và như nhiều người đã chỉ ra, đồng nhân dân tệ điện toán cũng có thể thách thức vị trí của đồng USD với tư cách là đồng tiền dự trữ của thế giới. Nga chắc chắn đang giúp đỡ [việc này], cũng như Iran và các đối tác thương mại khác, thậm chí có thể là cả Ả Rập Xê-út.

Một nhân viên tại quầy lễ tân của khách sạn Prince Ski Town kiểm tra điện thoại đằng sau tấm biển cho biết “đồng nhân dân tệ điện toán (e-CNY) được chấp nhận” ở Trương Gia Khẩu, Trung Quốc, hôm 04/12/2021. (Ảnh: Andrea Verdelli/Getty Images)

Một sự thay đổi trong trật tự thế giới đang xảy ra

Các sự kiện quan trọng được đề cập ở trên, và nhiều sự kiện khác trên toàn cầu, hướng tới một sự thay đổi trong trật tự thế giới và những giả định căn bản về quyền bá chủ của Mỹ mà thế giới đã vận hành tương đối tốt trong 7 thập niên qua.

Xu hướng này là đáng chú ý. Thế giới đang nhanh chóng phân chia thành các khối độc tài và dân chủ. Không phải ngẫu nhiên mà các đồng minh chính của Trung Quốc là các quốc gia độc tài không có nền kinh tế ảm đạm. Các nền dân chủ phát triển không muốn dính líu gì đến tiền tệ của Trung Quốc. Tất cả những gì Hoa Kỳ phải làm là dẫn dắt thế giới tự do một cách có trách nhiệm bằng các chính sách kinh tế và tài khóa hợp lý.

Nhưng sự dẫn dắt có trách nhiệm này đang không xảy ra với chính phủ của ông Biden.

Thách thức đối với đồng USD không phải là sự bất ổn của thế giới. Trên thực tế, nó hoàn toàn ngược lại. Lịch sử cho chúng ta thấy rằng khi phần lớn thế giới trở nên bất ổn hoặc không chắc chắn, tiền của thế giới sẽ nhanh chóng di chuyển đến Mỹ để bảo đảm an toàn.

Nhưng nếu không phải sự bất ổn toàn cầu đang đe dọa Hoa Kỳ với tư cách là bá chủ toàn cầu và đe dọa đồng USD là đồng tiền dự trữ toàn cầu, thì là nguyên nhân gì đe dọa vị thế của Hoa Kỳ và đồng USD?

Đó là sự không chắc chắn trên toàn cầu. Quan trọng ở đây là, sự không chắc chắn trên toàn cầu do [chính] Hoa Kỳ đang đe dọa đồng USD.

Là một loại tiền tệ pháp định, một lý do khiến các quốc gia trên thế giới đặt niềm tin vào đồng USD là niềm tin của họ vào sức mạnh và sự lãnh đạo của Hoa Kỳ. Nhưng ngày nay, thế giới nghi ngờ sâu sắc về khả năng phán đoán, nền kinh tế, và sự sẵn sàng của Mỹ trong việc lãnh đạo thế giới và đứng lên chống lại chế độ chuyên chế.

Hãy để chúng tôi chỉ ra một số phương thức đã gây ra sự nghi ngờ này.

Việc kéo dài thời gian cấm vận toàn quốc trong nhiều tháng không có ý nghĩa gì trong sự ngăn chặn sự lây lan của virus ĐCSTQ, nhưng nó đã dẫn đến sự gia tăng lo lắng, tự tử, trầm cảm ở trẻ em, và điểm kém.

Việc phong tỏa cũng đã phá hủy 22% tổng số doanh nghiệp nhỏ ở Hoa Kỳ, vốn chiếm khoảng 70% việc làm. Tình trạng thất nghiệp hàng loạt kéo theo hệ quả này đã phá hủy cuộc sống và sinh kế của hàng triệu người Mỹ.

Hậu quả này là do quyết định của chính phủ của ông Biden.

Sau đó, chính phủ liên bang đã chi hơn 5 ngàn tỷ USD cho việc cứu trợ đại dịch, càng làm suy giảm niềm tin vào chính phủ Hoa Kỳ trong việc gây ra các mức nợ mới quá cao của mình.

Chính phủ của ông Biden phải chịu trách nhiệm về sự ra đi thảm hại của lực lượng Hoa Kỳ ở Afghanistan. Không có hoàn cảnh bên ngoài nào khiến sự thảm hại này xảy ra theo cách như vậy. Chính là một quyết định hành pháp đã dẫn đến việc các đồng minh của chúng ta mất niềm tin vào Hoa Kỳ và khiến các đối thủ của chúng ta không còn e dè chúng ta. Sự kiện này cũng đã cung cấp 85 tỷ USD vũ khí cho các đối thủ của chúng ta.

Khi ông Joe Biden nhậm chức, một gallon xăng có giá khoảng 2 USD. Hoa Kỳ là nhà sản xuất và xuất cảng năng lượng lớn nhất thế giới. Việc ngừng sản xuất dầu mỏ và khí đốt tự nhiên trong nước là một trong những điều đầu tiên mà ông Biden làm với tư cách tổng thống, thậm chí còn làm mất đi thêm nhiều việc làm.

Tất nhiên, chính sách đó khiến Âu Châu phụ thuộc vào năng lượng của Nga. Thêm vào đó, chúng ta đã trả cho Nga hàng tỷ USD cho dầu mà chúng ta đã ngừng sản xuất ở Hoa Kỳ. Trên toàn quốc, giá xăng hiện là hơn 5 USD mỗi gallon và còn cao hơn ở một số nơi.

Giá xăng hơn 7.00 USD mỗi gallon được niêm yết tại một trạm xăng ở trung tâm thành phố Los Angeles, California, hôm 09/03/2022. (Ảnh: Frederic J. Brown/AFP/Getty Images)

Mức giá xăng cao cũng gây ra lạm phát về nhiên liệu, thực phẩm, và bất cứ thứ gì khác được vận chuyển từ điểm A đến điểm B. Hơn nữa, các yêu cầu về vaccine đã khiến những người lái xe tải mất việc làm của họ và đẩy giá nhân công lên. Không có gì ngạc nhiên khi nền kinh tế đứng trước cuộc suy thoái.

Lạm phát đình trệ hiện là một xác suất cao.

Và sau đó là chính sách về Trung Quốc của chính phủ của ông Biden, hay đúng hơn,  là chính sách hỗ trợ Trung Quốc của họ. Từ việc nhắm mắt làm ngơ trước các trại lao động nô lệ của ĐCSTQ đến việc cho phép Trung Quốc tiếp tục chiếm được nguồn cung cấp lithium quan trọng trên toàn cầu, không ai ngoài đảng phái của ông tổng thống tin rằng Hoa Thịnh Đốn đang đứng lên chống lại Trung Quốc theo bất kỳ cách nào có ý nghĩa.

Ngay cả Nhật Bản cũng cảm thấy cần phải công khai nhắc nhở chính phủ của ông Biden rằng Hoa Kỳ có một thỏa thuận an ninh với các nền dân chủ Á Châu – Thái Bình Dương.

Hãy xem xét một việc nữa chỉ vì chúng ta có thể, phải không?

Tại thời điểm này, Hoa Kỳ đang dựa vào các nhà đàm phán Nga — cũng chính những người đang hủy diệt Ukraine — để đàm phán với Iran, đồng minh của Nga  -chứ không phải của chúng ta. Tất cả chỉ vì một “thỏa thuận hạt nhân” hoang đường không đáng để tốn giấy mực —trước nguy cơ đe dọa lợi ích của Hoa Kỳ trong khu vực và của Israel.

Người ta từng cho rằng Hoa Kỳ là pháo đài của sự ổn định và chắc chắn trong một thế giới đầy bất trắc. Trong vòng chưa đầy 18 tháng, chính phủ của ông Biden đã làm suy giảm niềm tin của thế giới vào Mỹ, do đó làm suy giảm niềm tin vào đồng USD.

Và trách nhiệm thuộc về Bắc Kinh ít hơn nhiều so với Hoa Thịnh Đốn.

Ông James R. Gorrie là tác giả của “Cuộc khủng hoảng Trung Quốc” (Wiley, 2013) và viết trên blog của mình, TheBananaRepublican.com. Ông ấy có trụ sở tại Nam California.

Vân Du biên dịch

Related posts