Chính quyền Trung Quốc vừa mới hạ thủy hàng không mẫu hạm thứ ba, được đặt tên là “Phúc Kiến” theo danh xưng của một tỉnh miền nam Trung Quốc đối diện trực tiếp với Đài Loan.
Con tàu này là hàng không mẫu hạm hiện đại toàn diện đầu tiên của Trung Quốc. Hai con tàu tiền thân là tàu “Liêu Ninh,” một mẫu hạm của Liên Xô được tân trang, nâng cấp lại; và tàu “Sơn Đông,” một con tàu sản xuất trong nước được thiết kế để yểm trợ cho các kế hoạch của hàng không mẫu hạm Liêu Ninh.
Mặc dù mẫu hạm này sẽ không được vận hành toàn bộ công suất cho đến năm 2024, nhưng nó có kích thước và công nghệ vượt trội hơn rất nhiều so với hai mẫu hạm ra đời trước đó.
Theo cựu Sĩ quan Hải quân Michael Cisek, mặc dù mẫu hạm này hiện không gây ra một mối đe dọa thường trực nào đối với Hoa Kỳ, nhưng nó cho phép Bắc Kinh tăng cường khả năng phóng chiếu sức mạnh của mình trong khu vực.
“Hàng không mẫu hạm này rất cần thiết vì nó nằm ở vị trí trung tâm của nhóm tác chiến hàng không mẫu hạm, thường được bao quanh bởi các khu trục hạm và tuần dương hạm, vì vậy họ có thể phóng chiếu sức mạnh, vươn ra phía bên kia của thế giới,” ông Cisek, một cộng sự cao cấp tại AeroDynamic Advisory, nói với chương trình “China Insider” (Nội tình Trung Quốc) của EpochTV trong một cuộc phỏng vấn trước khi chính thức hạ thủy hàng không mẫu hạm này.
Ông Cisek lưu ý rằng Bắc Kinh đã thiết lập căn cứ hành quân tiền phương (forward operating base, FOB) của riêng mình ở quốc gia Đông Phi Djibouti, và Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) được cho là đang xây dựng một căn cứ hải quân bí mật ở Campuchia.
Với các căn cứ hải quân hiện có của Trung Quốc, ông Cisek chỉ ra rằng hàng không mẫu hạm loại này là không thể thiếu đối với PLA trong nỗ lực xây dựng và mở rộng lực lượng ‘hải quân nước xanh dương’ (hay hải quân viễn dương), nghĩa là một lực lượng hải quân có khả năng tác chiến trên bất kỳ vùng nước sâu nào với khoảng cách rộng lớn hơn.
“Hàng không mẫu hạm mới này sẽ cho phép họ mở rộng tầm hoạt động xa hơn hàng trăm dặm so với những gì họ đã làm,” ông Cisek nói, và cho biết thêm rằng “họ sẽ có thể phóng chiếu sức mạnh của họ xa hơn nữa khỏi vùng duyên hải Trung Quốc.”
“Nhưng hiện tại nó vẫn đang trong giai đoạn manh nhai. Và một hàng không mẫu hạm sẽ không tạo ra sự khác biệt,” khi so sánh với hạm đội của Hoa Kỳ, xét đến ưu thế công nghệ của Hoa Kỳ, ông nói thêm.
Ông Cisek cũng lưu ý rằng hàng không mẫu hạm mới này được trang bị hệ thống phóng phi cơ sẽ cho phép nó phóng được nhiều loại phi cơ có trọng tải nặng hơn và nhiều nhiên liệu hơn, đồng thời tự hào có một sàn đáp dài tiêu chuẩn.
Ông nói, “Đối với một hàng không mẫu hạm cỡ này, chỉ có một số ít quốc gia đang vận hành phi cơ được phòng bằng máy phóng, [đó là] Hoa Kỳ và Pháp. Vì vậy, đây là một vấn đề lớn, chỉ xét về lịch sử của hàng không mẫu hạm.”
Ông cũng cho biết thêm: “Nếu họ có thể bắt đầu đưa các chiến đấu cơ thế hệ thứ năm vào để chống lại F-35 của Hoa Kỳ, hiện đang hoạt động trên không, thì họ sẽ là một đối thủ đáng gờm.”
“Vì vậy, những gì hàng không mẫu hạm này làm là cố gắng san bằng sân chơi cho Trung Quốc, cho phép họ cạnh tranh với Hoa Kỳ trong việc chiếm ưu thế về phi cơ và hàng không vũ trụ.”
Cô Hannah Ng là một phóng viên đưa tin về Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Anh David Zhang là người dẫn chương trình China Insider trên EpochTV. Anh hiện đang làm việc tại New York và thủ đô Hoa Thịnh Đốn, đưa tin về Trung Quốc. Anh chuyên phỏng vấn chuyên gia và bình luận tin tức về các vấn đề Trung Quốc, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến mối bang giao Mỹ-Trung.
Thanh Tâm biên dịch