Lam Giang
Hôm 02/9, một tòa án quân sự Myanmar đã kết án nhà lãnh đạo bị lật đổ của Myanmar, bà Aung San Suu Kyi ba năm tù giam vì gian lận bầu cử trong cuộc thăm dò năm 2020, một nguồn tin am hiểu về vụ việc cho biết hôm thứ Sáu (02/9).
Nguồn tin cho biết, bà Suu Kyi đã bị “kết án ba năm tù với lao động khổ sai”, đồng thời cho biết thêm rằng người đoạt giải Nobel, 77 tuổi, có vẻ như có sức khỏe tốt.
Bị giam giữ kể từ vụ xô xát năm ngoái, bà Suu Kyi đã bị tòa án quân sự khép kín kết tội tham nhũng và một loạt các tội danh khác và bị kết án 17 năm tù trong các phiên xét xử trước đây. Bà phủ nhận mọi cáo buộc đối với bà.
Hôm 2/9, bà bị tòa tuyên là đã gian lận trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11/2020, trong đó đảng Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ (NLD) của bà đã giành chiến thắng vang dội với đa số áp đảo trong cơ quan lập pháp, gây khó khăn cho một đảng do quân đội đầy quyền lực lập ra. Các quan sát viên quốc tế cho rằng cuộc thăm dò chủ yếu là tự do và công bằng.
Quân đội sau đó đã hủy bỏ kết quả và cho biết họ đã phát hiện ra hơn 11 triệu trường hợp gian lận cử tri.
Nguồn tin giấu tên – vì không được phép nói chuyện với truyền thông – cho biết đây là lần đầu tiên án lao động khổ sai được áp dụng để kết án bà Suu Kyi và không rõ án này sẽ bao gồm những hình phạt gì.
Nguồn tin cho biết đồng bị cáo Win Myint, vị tổng thống bị phế truất, cũng bị tuyên mức án tương tự.
Người phát ngôn của hội đồng quân sự cầm quyền đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận. Chính quyền cho biết bà Suu Kyi, 77 tuổi, đang được đưa ra theo thủ tục pháp lý.
Các cựu tù nhân từng kể với Reuters về điều kiện khắc nghiệt tại một số nhà tù ở Myanmar và trong những năm gần đây, các phương tiện truyền thông đã đưa tin về việc tù nhân bị cùm chân và lao động khổ sai trong các mỏ đá khi họ thụ án tại một số cơ sở giam giữ.
Tuy nhiên, một quan chức thuộc Hiệp hội Hỗ trợ Tù nhân Chính trị, một nhóm hoạt động theo dõi các trại giam, cho biết ông không dự báo là những tù nhân chính trị cấp cao như bà Suu Kyi phải chịu lao động khổ sai.
Ông cũng cho biết luật pháp áp dụng cho các nhà tù ở Myanmar quy định rằng người già hoặc những người có sức khỏe kém cần phải được miễn làm việc như vậy.
Trong một bài phát biểu được phát sóng vào tháng trước, Min Aung Hlaing không đề cập đến ngày tổ chức các cuộc thăm dò mới nhưng nói rằng chúng chỉ có thể được tổ chức khi đất nước “hòa bình và ổn định”.
Theo một nhóm giám sát địa phương, hơn 2.200 người đã thiệt mạng và hơn 15.000 người bị bắt trong chiến dịch trấn áp bất đồng chính kiến của quân đội kể từ khi quân đội nắm chính quyền.
Quân đội tiếm quyền vào tháng 2/2021 nhằm ngăn đảng NLD của bà Suu Kyi thành lập chính phủ mới sau cuộc bầu cử mà quân đội vu cho là có những trường hợp gian lận chưa được điều tra chính xác.
NLD đã phủ nhận chuyện có gian lận và cho biết họ đã thắng một cách công bằng.
Hồi tháng trước, đáp lại lời đề nghị của một quan chức Liên Hiệp Quốc khi đó đang thăm Myanmar, kêu gọi cho phép bà Suu Kyi được trở về nhà, thủ lĩnh chính quyền quân sự Min Aung Hlaing nói rằng ông ta sẽ xem xét chuyển bà về chế độ quản thúc tại gia, nhưng chỉ sau khi các phiên tòa đưa ra tất cả các phán quyết về vụ án của bà.
Lam Giang