Lời giới thiệu: Lisa Wilkinson là ký giả, người điều khiển chương trình TV, là một trong những phụ nữ có ảnh hưởng lớn ở Úc. Sau khi ông Morisson đắc cử, bà Wilkinson đã viết lá thứ dưới đây gởi cho tân Thủ Tướng. Trước hết là để chúc mừng, sau đó bà nêu ra những vấn đề mà theo bà rất nghiêm trọng mà nước Úc đang phải đối phó và bà Lisa ước mong lần này tân Thủ Tướng sẽ không làm cho cử tri Úc thất vọng…
Thưa Thủ Tướng Morrison,
Đầu tiên, xin chúc mừng ông và đảng của ông đã thắng cuộc tranh cử này.
Ngược với tất cả mọi dự đoán và tất cả mọi cuộc thăm dò, ông đã được sự ủy nhiệm của người Úc để lãnh đạo đất nước này trong 3 năm tới.
Chúng ta đang trải qua một thời kỳ thay đổi với nhiều xáo trộn và bất ổn, cho nên chưa bao giờ người Úc đặt nhiều kỳ vọng ở người lãnh đạo giống như lần này – cả trong nước lẫn trên diễn đàng thế giới – một người lãnh đạo với một hướng đi rõ ràng mà không thay đổi chỉ vì những cuộc thăm dò dư luận.
Thưa Thủ Tướng, ngay từ bây giờ chúng tôi cần nhìn thấy một người lãnh đạo đúng nghĩa với một đảng đoàn kết đứng sau lưng bởi vì không ai có thể phủ nhận là trong thời gian qua chúng ta đã không nhìn thấy được điều đó trên chính trường Úc.
Và có lẽ tốt nhất là ông nên bắt đầu bằng cách hàn gắn lại những vết thương.
Thưa Thủ Tướng, chắc có lẽ ông cũng nhận thấy là tất cả chúng ta cảm thấy xót xa, thật sự đau lòng khi nhìn thấy sinh hoạt chính trị của Úc chưa bao giờ tệ hại như thời gian qua, đây là lúc các chính trị gia Úc phải trở lại hành xử một cách văn minh trong đời sống giữa công chúng – đó là điểm bắt đầu tốt nhất để hàn gắn lại những vết thương.
Chúng tôi quá mỏi mệt và chán ngán với cảnh các chính trị gia dồn sức lực để đấu đá và “chém giết” nhau, không phải chỉ giữa các đảng phái mà còn giữa các cá nhân và phe nhóm trong cùng một đảng. Chúng tôi đang thiết tha trông chờ những giải pháp sáng tạo bởi những con người nghiêm chỉnh vào thời điểm mà chúng ta đang phải đối phó với nhiều vấn đề trầm trọng.
Chúng ta thừa biết rằng trái đất này đang quá tải, và càng lúc càng trầm trọng hơn.
Hầu hết chúng ta đang lo ngại về một hành tinh mà chúng ta sẽ để lại cho các thế hệ mai sau.
Chỉ mới tuần rồi chúng tôi được biết là lượng CO2 trên quả đất này đạt đến mức kỷ lục, cao nhất trong 800,000 năm qua. Con người chưa bao giờ tồn tại, đừng nói chi đến sống sót trong một tầng khí quyển như thế.
Chưa bao giờ chúng ta phải đối diện vấn đề môi sinh trầm trọng như hiện nay, mùa hè của chúng ta đang nóng hơn, những dòng sông của chúng ta đang khô nạn hơn, những nhà nông của chúng ta đang tuyệt vọng hơn, và những loài thú bản xứ đang dần dần bị diệt chủng. Như học giả uyên bác David Attenborough đã cảnh báo: chúng ta đang ở giữa một tình trạng khẩn cấp về môi sinh.
Nhìn vào nước Úc năm 2019, mặc dầu chưa bao giờ thịnh vượng như hiện nay, vật chất đầy đủ hơn, người dân được tận hưởng một nền khoa học kỹ thuật phát triển vượt bực, phần lớn chúng ta được chăm sóc và sống thọ hơn nhờ hệ thống y tế hiện đại. Thế nhưng bên cạnh đó chưa bao giờ chúng ta phải đương đầu với nhiều vấn nạn như hiện nay.
Chưa bao giờ nước Úc có tỉ lệ người vô gia cư cao như hiện nay, thưa Thủ Tướng, làm sao có thể tưởng tượng được, một đất nước giàu như đất nước chúng ta mà có hơn 100,000 người Úc phải ngủ ngoài đường mỗi đêm?
Bệnh lo âu và trầm cảm đang ở mức kỷ lục. Tỉ lệ tự tử đặc biệt là những người trẻ nam chưa bao giờ cao như hiện nay.
Tại sao, một đất nước như nước Úc mà có nhiều cảnh đời bất hạnh như thế?
Nhiều người nói rằng tất cả là do kinh tế, ngớ ngẩn. Những gì mà chúng tôi thật sư kỳ vọng ở cái chính phủ của ông là tỉ số thành công hay thất bại của ông không phải bắt đầu và chấm dứt ở đó.
Kinh tế không phải là yếu tố duy nhất giúp cho con người hạnh phúc. Con người chỉ thật sự hạnh phúc khi sống trong một cộng đồng mà mọi người cảm thấy gắn bó và chia sẻ.
Vết thương giữa người nước Úc da trắng và người thổ dân đã ăn sâu trong lịch sử của chúng ta và nhiều vấn đề xã hội phát sinh từ đó. Trước khi để chữa lành được vết thương đó, chúng tôi hy vọng sẽ nhìn thấy những tiến bộ đáng kể về vấn đề nêu trên trong nhiệm kỳ lãnh đạo của ông.
Trong lúc chờ đợi khá lâu để trở thành Thủ Tướng, John Howard có một câu nói nổi tiếng: “The times will suit me” (Rồi đây, thời thế sẽ thích hợp với chính sách của tôi)(1).
Cho tôi được nói thêm một chút về những vấn đề trong thời đại của chúng ta.
Khoảng cách về tiền lương giữa nam và nữ ở Úc hiện nay là 14.1%, đặt chúng ta vào hạng thứ 39 trên thế giới; chi phí giữ trẻ hiện nay vượt quá khả năng của rất nhiều gia đình đi làm, tệ nạn bạo hành gia đình đang lan tràn và là nỗi ô nhục của quốc gia.
Thưa Thủ Tướng, cho dù từng cá nhân bầu khác nhau, nhưng chung quy lại chúng tôi đã bầu ông làm người lãnh đạo, trao niềm tin của chúng tôi cho ông. Chúng tôi hy vọng là ông hiểu được điều đó và chứng tỏ là niềm tin của chúng tôi đã không đặt sai chỗ.
Cho nên, thành thật chúc ông mọi sự may mắn.
Và thêm điều nay: nếu ông có bất cứ sự nghi ngờ nào vào thời điểm mà ông phải có những quyết định quan trọng khi mà cả nước dồn mọi chú ý vào ông, và mặc dầu ông cố gắng hết sức nhưng kết quả cuối cùng vẫn không được như ý, ông có thể làm cho chúng tôi điều này? Chỉ cần gọi bà Jacinda(2).
Đặt niềm hy vọng ở ông,
Lisa Wilkinson
Phạm Hoài Nam dịch
Nghi chú:
- Để hiểu được ý nghĩa của câu nói này chúng ta cần phải quay lại thời điểm và hoàn cảnh kinh tế của nước Úc khi ông John Howard phát biểu câu nói này.
Ông Howard phát biểu câu nói này vào tháng 7 năm 1986, sau khi làm lãnh tụ đối lập gần 1 năm dưới thời của Thủ tướng Bob Hawke giữa lúc nền kinh tế nước Úc đang bị khủng hoảng trầm trọng, tiền Úc bị mất giá 40%, ngân sách bị thâm thủng nặng và lần đầu tiên Úc bị mất điểm số tín nhiệm AAA của Standard & Poor’s, Fitch, and Moody’s. Thủ lãnh đối lập John Howard chỉ trích gay gắt chính sách kinh tế của đảng Lao Động và đề nghị một giải pháp cải tổ kinh tế toàn diện. Cho nên câu nói “Times will suit me” mang ý nghĩa: Sẽ đến một lúc cử tri Úc sẽ nhận ra chỉ có chính sách cải cách của ông mới có thể vựt dậy nền kinh tế của Úc.
- Jacinda là đương kim Thủ Tướng của New Zealand. Theo ký giả Lisa Wilkinson, Jacinda Ardern là một mẫu người lãnh đạo mà các chính trị gia của Úc nên học hỏi.