Thanh Hải
Mới đây, giới chức Trung Quốc đã tiến hành bao vây một nhãn hiệu quần áo của Canada, chỉ trích thương hiệu này gây hiểu lầm cho người tiêu dùng Trung Quốc. Trong bối cảnh căng thẳng giữa Trung Quốc và các nước phương Tây gia tăng, động thái này rất đáng được chú ý, liệu Bắc Kinh có đang tiến hành thúc đẩy chủ nghĩa dân tộc trong tiêu dùng hay không, trang VOA Chinese cho hay.
Cụ thể, Cục Quản lý và Giám sát thị trường quận Hoàng Phố, Thượng Hải, Trung Quốc trước đó thông báo đã phạt 450.000 Nhân dân tệ đối với công ty liên kết của Canada Goose, một thương hiệu áo khoác cao cấp Canada, với lý do thương hiệu xa xỉ này chủ yếu sử dụng lông vịt thay vì lông ngỗng.
Theo các quan chức Trung Quốc, việc trừng phạt Canada Goose là một trường hợp giám sát thị trường thông thường. Nhưng ngay sau đó, các phương tiện truyền thông chính thức của Trung Quốc bắt đầu công kích thương hiệu này, nâng sự việc lên tầm của một quốc gia – nơi các thương hiệu Trung Quốc và nước ngoài chống đối nhau.
Tờ “Economic Daily” (Nhật báo Kinh tế) của Trung Quốc viết ngày 8/9 với tiêu đề “Bắt con ngỗng Canada nói dối”: “Mặt trăng nước ngoài không tròn hơn, và áo khoác ngoại không ấm hơn.”
Phương tiện truyền thông chính thức “People’s Daily Online” vào ngày 9/9 cho biết trong một bài báo có tiêu đề “Canada Goose, không sử dụng phí ấm áp để thu thuế IQ”, nói rằng: “Các thương hiệu nước ngoài không nhất thiết phải đại diện cho chất lượng cao, và áo khoác ngoại không phải nhất thiết phải tốt hơn. Sự ấm áp của Trung Quốc”.
Nhiều phương tiện truyền thông chính thức đã tung ra các cuộc tấn công vào một thương hiệu nước ngoài trong nhiều ngày và khiến thế giới bên ngoài lo lắng, và các công ty nước ngoài đã trở thành mục tiêu của chính phủ Trung Quốc. Tuy nhiên, Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Montreal đã trả lời truyền thông vào ngày 11/9 rằng vụ việc là một sự cố giám sát thị trường, và việc giải thích cái gọi là “mục tiêu của chính phủ Trung Quốc” là vô nghĩa.
Tuy nhiên, hãng truyền thông nhà nước “Beijing Business Daily” hôm thứ Hai (13/9) vẫn khẳng định trong một bài báo có tiêu đề “Tuyên truyền sai bị phạt, ngỗng Canada ngã ngựa” khẳng định rằng “thị trường áo khoác đã bước vào giai đoạn bão hòa, và các thương hiệu Trung Quốc đang nhanh chóng giành lấy thị trường. Thời đại để các thương hiệu nước ngoài chiến thắng đã qua”.
Ngoài Canada Goose, thương hiệu kem Menglong của Anh và thức uống có vi khuẩn axit lactic của Nhật Bản Yakult cũng bị giới chức Trung Quốc chỉ trích gần đây, cho rằng những nhãn hiệu nước ngoài này “khác biệt từ trong ra ngoài” hoặc “quảng cáo sai sự thật” với người tiêu dùng Trung Quốc.
Theo các chuyên gia, kể từ sau đại dịch COVID-19, tuyên truyền chủ nghĩa dân tộc ở Trung Quốc tiếp tục gia tăng và chính sách của Trung Quốc là hỗ trợ các thương hiệu trong nước, điều đó có nghĩa là nước này có thể mở ra một cuộc cách mạng tiêu dùng theo chủ nghĩa dân tộc.
Gary Hufbauer, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, nói với Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA): “Điều này phù hợp với chủ đề ‘mà ông Tập gần đây đã nhấn mạnh. Các thương hiệu nước ngoài cũng giống như các trường tư thục, được sử dụng bởi các gia đình Trung Quốc có thu nhập cao. Các thương hiệu trong nước được coi là sự lựa chọn hàng đầu của những người bình thường.”
Các quan chức Trung Quốc đã liên tục tăng cường tuyên truyền chủ nghĩa dân tộc, điều này đã làm gia tăng sự phản đối ý thức hệ ngày càng tăng trong xã hội Trung Quốc. Một bài báo được lưu hành rộng rãi trên Internet Trung Quốc có tựa đề “Mọi người đều có thể cảm thấy rằng một sự thay đổi sâu sắc đang được tiến hành!”, “Bài báo chỉ ra: “Hiện nay, Trung Quốc đang phải đối mặt với một môi trường quốc tế ngày càng gay gắt và phức tạp … Cáo buộc “các thế lực nước ngoài đang phát động một cuộc cách mạng màu chống lại Trung Quốc”.
Trong mắt những người theo chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc, việc ưa chuộng các thương hiệu phương Tây tương đương với việc tán thành các giá trị phương Tây, và việc chống lại các sản phẩm nước ngoài cũng tương tự như việc chống lại ảnh hưởng của nước ngoài. Do đó, bất cứ khi nào mối quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia khác thắt chặt, các công ty ở các quốc gia này có xu hướng gánh chịu hậu quả của tình hình.
Đầu năm nay, công ty quần áo Thụy Điển H&M đã vấp phải sự phản đối của người tiêu dùng Trung Quốc vì lo ngại về tình trạng lao động cưỡng bức ở Tân Cương. Doanh thu của các thương hiệu nổi tiếng như Nike và Adidas tại Trung Quốc sụt giảm nghiêm trọng do họ từng bày tỏ quan ngại về vấn đề nhân quyền của người Duy Ngô Nhĩ.