Quan hệ Hàn Quốc – Trung Quốc ngày càng xa cách. Trong “Sách Chiến lược An ninh Quốc gia” phiên bản mới do chính phủ Hàn Quốc công bố gần đây, cụm từ “quan hệ đối tác chiến lược Hàn Quốc – Trung Quốc” đã bị xóa bỏ.
Những thay đổi quan trọng trong quan hệ Hàn – Trung
Vào ngày 7/6, chính phủ ông Yoon Suk Yeol đã công bố phiên bản mới nhất của “Sách Chiến lược An ninh Quốc gia”. Đây là tài liệu cấp cao nhất trong lĩnh vực đối ngoại và chính sách an ninh.
Dưới thời chính quyền Tổng thống Moon Jae-in, trọng tâm của sách chiến lược là quan hệ với Triều Tiên. Nhưng phiên bản mới này đã coi việc Triều Tiên nâng cao năng lực hạt nhân và tên lửa là “thách thức nghiêm trọng nhất” và nhấn mạnh rằng Hàn Quốc cần có phản ứng mạnh mẽ. Tài liệu này cũng khẳng định trọng điểm trong chính sách của Seoul là liên minh Hàn – Mỹ và hợp tác Hàn – Mỹ – Nhật.
Trong phần miêu tả về quan hệ Hàn Quốc – Trung Quốc, sách chiến lược mới đã xóa bỏ cụm “quan hệ đối tác hợp tác chiến lược” được sử dụng dưới thời các Tổng thống Lee Myung-bak, Park Geun-hye và Moon Jae-in, thay vào đó là “dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và cùng có lợi, hướng tới một mối quan hệ lành mạnh và hoàn thiện hơn”.
Tài liệu này cũng đề cập rằng, phải “lựa chọn thái độ ngoại giao đúng đắn dựa trên nguyên tắc lợi ích của quốc gia” và “vấn đề THAAD (Hệ thống phòng thủ khu vực tầm cao giai đoạn cuối) là vấn đề chủ quyền an ninh của Hàn Quốc”.
Ngoài ra, sách chiến lược mới cũng thay đổi thứ tự các nước Đông Á thiết lập ngoại giao với Hàn Quốc. Trong khi các đời tổng thống trước là “Trung, Nhật, Nga”, tới thời chính quyền ông Yoon Suk Yeol lại được đổi thành “Nhật, Trung, Nga”.
Một nguồn tin cấp cao trong văn phòng tổng thống Hàn Quốc giải thích rằng, theo thông lệ trong ngoại giao thì thứ tự này thể hiện mức độ đồng minh và bạn bè. “Tiêu chuẩn sắp xếp đầu tiên là trên các phương diện pháp quyền, hiến pháp, tự do và định hướng giá trị, quốc gia nào tương đồng với Hàn Quốc hơn”.
Một ngày sau khi sách chiến lược an ninh phiên bản mới được phát hành, Đại sứ Trung Quốc tại Hàn Quốc – ông Hình Hải Minh (Xing Haiming) đã gặp lãnh đạo đảng đối lập Hàn Quốc Lee Jae-myung và có những phát ngôn gây áp lực cao cho chính phủ Hàn.
Ông Hình nói rằng: “Có người đặt cược rằng Hoa Kỳ sẽ thắng và Trung Quốc sẽ thua, đây rõ ràng là một phán đoán sai lầm”, “Những ai bây giờ đặt cược rằng Trung Quốc sẽ thua, về sau nhất định sẽ hối hận”.
Ngày 9/6, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc đã triệu tập ông Hình Hải Minh và lên án vì “những lời nói và hành động khiêu khích, thiếu thường thức và vi phạm thông lệ ngoại giao” của ông này. Hàn Quốc cũng cảnh báo rằng những phát ngôn của ông Hình có thể được coi là can thiệp vào công việc nội bộ của Hàn Quốc.
Sau đó hôm 10/6, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng triệu tập Đại sứ Hàn Quốc tại Trung Quốc là ông Jeong Jae-ho để bày tỏ sự bất mãn khi Bộ Ngoại giao Hàn Quốc triệu tập Đại sứ Hình Hải Minh.
Tới ngày 13/6, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã thẳng thắn chỉ trích phát ngôn của Đại sứ Trung Quốc Hình Hải Minh.
Theo Hãng thông tấn Yonhap, trong cuộc họp kín về các vấn đề nhà nước được tổ chức tại Dinh Tổng thống ở quận Yongsan, Seoul, ông Yoon nói rằng: “Từ thái độ của ông Hình Hải Minh – Đại sứ Trung Quốc tại Hàn Quốc, với tư cách là một nhà ngoại giao, liệu ông ấy có tâm thái tôn trọng lẫn nhau hoặc xúc tiến tình hữu nghị [hai nước] hay không, điều này khiến người ta nghi ngờ”.
Chuyên gia: Hàn Quốc càng khuỵu gối, Trung Quốc càng lấn tới
Ông Kim Tae-woo là cựu Giám đốc Viện Nghiên cứu Thống nhất của Hàn Quốc, đồng thời là Giáo sư Khoa Quân sự của Đại học Konyang.
Ông nói với The Epoch Times vào ngày 18/6 rằng, mối quan hệ với Trung Quốc được đề cập trong “Sách Chiến lược An ninh Quốc gia” phiên bản mới đã phản ánh ý chí của Tổng thống Yoon Suk Yeol trong việc từ bỏ thái độ “khom lưng khuỵu gối [trước Bắc Kinh] trong thời chính phủ ông Moon Jae-in”. Điều này có thể được nhìn thấy qua thái độ xử lý của chính quyền ông Yoon trước phát ngôn của Đại sứ Trung Quốc Hình Hải Minh.
Từ góc độ kinh tế và địa lý, có một số ý kiến ở Hàn Quốc lo lắng rằng quan hệ Hàn – Trung sẽ ngày càng xấu đi. Nhưng ông Kim lại cho rằng, “hướng đi (của sách chiến lược) là đúng đắn, chỉ có thể áp dụng đường lối rõ ràng, dứt khoát với Bắc Kinh. Nếu không hợp tác Hàn – Mỹ – Nhật nhằm đối phó với Triều Tiên sẽ càng khó khăn. Chúng ta nên hiểu rõ rằng, tuyệt đối không được khom lưng khuỵu gối trước Trung Quốc. Hàn Quốc càng nhượng bộ, càng khom lưng khuỵu gối, Trung Quốc càng được đà lấn tới”.
Giáo sư Kim Tae-woo cho rằng, chính quyền ông Moon Jae-in từng phô trương vai trò trọng tài của Hàn Quốc khi đứng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, nhưng vấn đề nằm ở chỗ, khi cuộc đối đầu giữa Trung – Mỹ trở nên gay gắt hơn, “Hàn Quốc sẽ trở nên lúng túng khi bước hai chân lên hai con thuyền Mỹ – Trung, và đến cuối cùng đều đánh mất lòng tin của cả hai nước này”.
Ông lấy ví dụ về Chiến tranh Mùa đông khi Liên Xô xâm lược Phần Lan năm 1939. Khi đó, Phần Lan đã bước hai chân lên hai con thuyền mang tên Đức Quốc xã và Liên Xô. Kết quả là Phần Lan đánh mất lòng tin của hai nước này. Khi Liên Xô xâm lược Phần Lan, Đức Quốc xã đã không giúp Phần Lan, cuối cùng 1/10 đất của Phần Lan bị Liên Xô chiếm giữ và đành chịu khuất phục. Xét từ thực tế này, chính sách Trung Quốc mà chính quyền ông Moon Jae-in áp dụng trước đây không có lợi cho Hàn Quốc.
Ông Kim nhấn mạnh: “Hàn Quốc hiện đang đứng trước vấn đề ngoại giao với Trung Quốc. Hàn Quốc chỉ có thể xích lại gần Hoa Kỳ và Nhật Bản thì mới có thể đối phó với mối đe dọa an ninh đến từ Triều Tiên”.
Theo The Epoch Times tiếng Trung
Minh Lý biên dịch