Catherine Yang / Michael Washburn
Khi phiên tòa xét xử bắt đầu vào tuần tới, các luật sư của cựu Tổng thống Donald Trump thậm chí sẽ không biết các công tố viên sẽ gọi những nhân chứng nào cho đến khi họ bước vào phòng xử án. Các công tố viên đã từ chối chia sẻ thông tin đó, viện dẫn các bài đăng trên mạng xã hội của ông Trump.
Tuần đầu tiên trong vụ án của Biện lý Quận Manhattan Alvin Bragg khởi kiện cựu tổng thống đã được đánh dấu bằng cuộc tranh luận về việc liệu cựu Tổng thống Trump có vi phạm lệnh bịt miệng khi đề cập đến các nhân chứng hay không, và thẩm phán đã từ chối can thiệp.
Các cuộc tranh luận mở đầu được ấn định vào thứ Hai, ngày 22/04, và vào ngày 23/04, Thẩm phán Tòa án Tối cao New York Juan Merchan đã ấn định lịch điều trần về các cáo buộc vi phạm lệnh bịt miệng. Cũng trong tuần tới là phiên điều trần của Tối cao Pháp viện về quyền miễn trừ của tổng thống mà ông Trump sẽ phải không tham dự vì ông đã được lệnh có mặt tại phiên tòa xét xử ở New York.
Vấn đề về lệnh bịt miệng
Các công tố viên bắt đầu tuần này bằng việc cáo buộc cựu Tổng thống Trump vi phạm lệnh bịt miệng do tòa án ban hành, đề nghị mức phạt 3,000 USD cho ba bài đăng trên mạng xã hội. Cuối tuần qua, họ cho rằng cựu Tổng thống Trump đã một lần nữa xem thường lệnh bịt miệng bởi đã đăng lên mạng xã hội và chia sẻ các liên kết trang web chiến dịch tranh cử để bình luận về ông Michael Cohen, nhân chứng chính trong vụ án, nâng tổng số lần vi phạm lên bảy lần. Họ yêu cầu Thẩm phán Merchan buộc tội ông Trump khinh thường tòa án.
Lệnh bịt miệng cấm cựu Tổng thống Trump đưa ra tuyên bố hoặc chỉ thị người khác đưa ra tuyên bố về các nhân chứng, bồi thẩm viên, nhân viên tòa án và luật sư cũng như gia đình của họ nếu điều đó gây ảnh hưởng đến vụ án.
Các luật sư bào chữa lập luận rằng các bài đăng không vi phạm lệnh bịt miệng, nêu lên thực tế là lệnh này rõ ràng cho phép cựu Tổng thống Trump tự bảo vệ mình trước các cuộc tấn công chính trị.
Họ cũng lưu ý rằng họ đã thách thức lệnh bịt miệng này vì họ tin rằng lệnh này quá rộng và xâm phạm các quyền hiến định của cựu Tổng thống Trump.
Trước tòa, cựu Tổng thống Trump nói với các phóng viên rằng “họ” thì có thể nói về ông, nhưng lệnh bịt miệng lại ngăn cản ông làm điều tương tự. Các nhân chứng quan trọng như ông Cohen và bà Stephanie Clifford (nghệ danh Stormy Daniels), người mà ông Cohen cáo buộc rằng ông đã được trả tiền để hối lộ, đã lên tiếng công khai về vụ án và đưa ra những tuyên bố về cựu Tổng thống Trump liên quan đến vụ án. Ông Cohen thường xuyên xuất hiện trên truyền thông và là người dẫn chương trình podcast bình luận về tin tức và thường là về cựu Tổng thống Trump. Bà Clifford là chủ đề của một bộ phim tài liệu do NBC Universal phát hành ngay trước ngày xét xử ban đầu vào tháng Ba.
Bên bào chữa đã mở một thủ tục tố tụng theo Điều 78, tức là một vụ kiện thách thức hành động của thẩm phán, đặt nghi vấn về lệnh bịt miệng của Thẩm phán Merchan và việc ông từ chối cáo tỵ khỏi vụ án. Một tòa phúc thẩm đã từ chối hoãn phiên tòa vài ngày trước khi lựa chọn bồi thẩm đoàn nhưng vẫn sẽ xét xử các kháng cáo vào cuối tháng này. Bản tóm tắt về một trong các kháng cáo sẽ được gửi vào tuần tới, cùng ngày với phiên tranh luận mở đầu.
Bên bào chữa cũng lập luận rằng các công tố viên nên tuân theo thủ tục thích hợp bằng cách trước tiên chứng minh rằng lệnh bịt miệng không đủ mơ hồ đến mức cựu Tổng thống Trump đưa ra những tuyên bố này.
Thẩm phán Merchan đã giữ nguyên phán quyết của mình về khoản tiền phạt, và ấn định lịch trình điều trần vào ngày 23/04 về các vi phạm như cáo buộc.
Lập luận bảo vệ
Trong tuần đầu tiên, Thẩm phán Merchan cũng đã hoàn thiện và làm rõ thời hiệu về những lập luận và bằng chứng nào có thể được đưa ra trước tòa sau khi đã ra phán quyết vài tuần trước về các kiến nghị giới hạn bằng chứng, hoặc được thẩm phán quyết định mà không có sự hiện diện của bồi thẩm đoàn.
Các công tố viên đã cảnh báo trước với các bồi thẩm viên rằng một số bằng chứng được đưa ra và lời khai mà họ sẽ nghe sẽ có từ nhiều năm trước, thậm chí từ tận năm 2015. Các bồi thẩm viên sẽ không được phép suy đoán tại sao mãi đến nhiều năm sau các cáo buộc mới được đưa ra hoặc tại sao vụ án lại diễn ra vào thời điểm này.
Các luật sư bào chữa đã bị cấm tranh luận rằng vụ án được tiến hành với động cơ chính trị nhằm mục đích can thiệp bầu cử.
Bên bào chữa cũng đã tiến hành một số nỗ lực để loại trừ lời khai của ông Cohen và ngăn chặn các công tố viên đưa ra bằng chứng về những cáo buộc về các trường hợp hối lộ khác không nằm trong cáo buộc. Các công tố viên đã lập luận rằng những trường hợp đó cung cấp bối cảnh quan trọng để buộc tội làm sai lệch hồ sơ kinh doanh, thường là khinh tội, với một âm mưu lớn hơn nhằm loại bỏ những tin tức tiêu cực trong chu kỳ bầu cử năm 2016, sẽ nâng cáo buộc lên thành trọng tội cấp thấp.
Các luật sư bào chữa đã lập luận rằng ông Cohen có lịch sử về việc khai man và thẩm phán đã phán quyết rằng đây không phải là lý do chính đáng để ngăn chặn lời khai nhưng có thể được xem là cơ sở để tước bỏ tư cách nhân chứng của ông ấy.
Ông Trump bị vướng mắc trong các phiên tòa
Nói chuyện với các phóng viên trước và sau khi ra tòa, cựu Tổng thống Trump cho biết, lẽ ra ông nên có mặt ở Pennsylvania, Georgia, hoặc một số tiểu bang khác để vận động tranh cử vào cao điểm của mùa bầu cử, nhưng thay vào đó lại bị mắc kẹt trong phòng xử án trong sáu tuần tới.
Chiến dịch tranh cử của ông Trump đã cố gắng sắp xếp các sự kiện vào thứ Tư, ngày mà cựu Tổng thống Trump sẽ không bị yêu cầu phải có mặt tại tòa.
Phiên tòa ở New York cũng đặt ra thách thức cho các công tố viên trong các vụ án khác — gần đây, Biện lý Đặc biệt Jack Smith đã phàn nàn rằng phiên tòa, vốn “chỉ” yêu cầu sự hiện diện của Tổng thống Trump bốn ngày một tuần, không nên trì hoãn việc đưa một vụ án khác ra xét xử.
Ông Smith đang khởi tố hai vụ kiện cựu Tổng thống Trump. Một vụ là ở Hoa Thịnh Đốn, vụ án này đã bị hoãn lại và sẽ được Tối cao Pháp viện xem xét vào tuần tới. Còn vụ án kia thì ở Florida và ban đầu được ấn định vào ngày 20/05.
Các nhóm pháp lý của cựu Tổng thống Trump ở Florida và New York gặp phải sự chồng chéo đáng kể về nhân sự, và vụ việc ở Florida tập trung vào thông tin mật chỉ có thể được xem và thảo luận ở một địa điểm đặc biệt ở Florida, làm tăng thêm sự phức tạp cho việc lên lịch trình.
Thẩm phán Tòa án Địa hạt Liên bang Aileen Cannon đang chủ trì vụ kiện tài liệu và vẫn chưa đưa ra thời hạn mới. Các công tố viên đã đề nghị xét xử vào tháng Bảy, trong khi cựu Tổng thống Trump đề nghị xét xử vào tháng Tám, và các đồng bị cáo của ông sẽ được xét xử vào tháng Chín.
Minh Ngọc biên dịch