Một nhà nghiên cứu tại NASA (Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ) kiêm giáo sư Đại học Texas A&M (Mỹ) thừa nhận đã thực hiện hành vi lén lút quan hệ với trường đại học do chính phủ Trung Quốc thành lập trong khi nhận tiền trợ cấp từ phía Mỹ, theo hãng tin AP.
Cụ thể, ông Thành Chấn Đông (Zhengdong Cheng) đã thừa nhận 2 tội danh, gồm vi phạm quy định của NASA và làm giả tài liệu chính thức, trong phiên làm việc trước tòa án liên bang ở thành phố Houston, tiểu bang Texas hôm 22/9 vừa qua.
Ông Thành Chấn Đông bị kết án với mức phạt tù 13 tháng. Bên cạnh đó, ông cũng đồng ý bồi thường 86.876 USD và chịu phạt thêm 20.000 USD.
Ban đầu, nhà nghiên cứu này bị buộc tội gian lận điện tín, âm mưu phạm tội và khai báo sai sự thật khi bị bắt vào tháng 8/2020. Ông cũng bị Texas A&M sa thải ngay sau khi bị bắt.
Các công tố viên cáo buộc ông Thành Chấn Đông, làm việc tại Texas A&M từ năm 2004, che giấu công việc của mình ở Trung Quốc trong khi nhóm nghiên cứu của ông nhận được gần 750.000 USD tiền tài trợ cho nghiên cứu không gian.
NASA hạn chế sử dụng ngân sách cho bất kỳ sự hợp tác hoặc phối hợp nào với Trung Quốc, các tổ chức của Trung Quốc hoặc bất kỳ công ty nào do Trung Quốc sở hữu.
Tuy nhiên, các công tố viên cho biết nhà nghiên cứu Thành Chấn Đông đã đảm nhận nhiều vị trí thuộc tổ chức Trung Quốc, bao gồm làm giám đốc viện phần mềm tại một trường đại học công nghệ ở Quảng Đông, do Bộ Giáo dục Trung Quốc thành lập.
“Texas A&M và Texas A&M System rất coi trọng vấn đề bảo mật và chúng tôi liên tục theo dõi các lỗ hổng bảo mật, đặc biệt là khi liên quan đến an ninh quốc gia”, John Sharp, Chủ tịch của Texas A&M System, cho biết trong một tuyên bố hôm 23/9. “Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác liên bang để bảo mật tài sản trí tuệ”.
Hồi tháng 1/2021, Bộ Tư Pháp Mỹ thông báo rằng một nhà khoa học cấp cao của NASA đã nhận tội nói dối về mối quan hệ của mình với một chương trình do Trung Quốc hậu thuẫn để chiêu mộ nhân tài của phương Tây và chuyển giao tài sản trí tuệ cho Trung Quốc.
Vào năm 1996, Ông Meyya Meyyappan, 66 tuổi, gia nhập NASA (Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Quốc gia Hoa Kỳ) và kể từ năm 2006, ông là trưởng khoa học gia về công nghệ thám hiểm tại Trung tâm Nghiên cứu Ames của NASA ở Thung lũng Silicon, California.
Theo thông cáo báo chí của Bộ Tư pháp Mỹ, Ông Meyyappan bị buộc tội khai báo gian dối và có thể phải đối mặt với mức án tù tối đa 5 năm và số tiền phạt lên đến 250.000 USD nếu bị kết án. Phiên tòa dự kiến diễn ra vào ngày 16/6.
Các công tố viên cho biết ông Meyyappan đã tham gia vào Chương trình Ngàn Nhân tài do nhà nước Trung Quốc điều hành, đồng thời ông còn nắm giữ các vị trí tại các trường đại học tại Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản mà NASA không hề hay biết. Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin, Chương trình Ngàn Nhân tài đã tuyển dụng hàng nghìn chuyên gia trên toàn cầu kể từ khi thành lập vào năm 2008.
Chưởng lý Hoa Kỳ Audrey Strauss cho biết trong đơn kiện rằng NASA cấm “bất kỳ hoạt động làm việc bên ngoài nào” mà không có sự chấp thuận, bao gồm cả việc tham gia với tư cách là diễn giả hoặc giáo viên. Là nhân viên của NASA, ông Meyyappan cũng được yêu cầu báo cáo hàng năm về bất kỳ thu nhập thêm nào vượt quá 5.000 USD, quà tặng và các khoản trợ cấp đi lại.
Ông Meyyappan đã không khai báo các hoạt động này cho NASA. Theo các công tố viên, vào khoảng năm 2016, ông đã nộp đơn và được chấp nhận vào Kế hoạch Ngàn Nhân tài của Trung Quốc, thông qua đó ông đã đến Trung Quốc và giới thiệu các ứng cử viên khác vào chương trình này. Bắt đầu vào năm 2014, ông đã làm việc như giáo sư thỉnh giảng tại một trường đại học nghiên cứu của Trung Quốc, giảng bài, viết bài nghiên cứu, và nhận tiền thanh toán cho chuyến đi của mình. Ông cũng bắt đầu các hoạt động tương tự tại một trường đại học của Hàn Quốc từ năm 2009 và một trường đại học tại Nhật Bản từ năm 2013.
Khi bị các nhà điều tra liên ban thẩm vấn vào tháng 10/2020, ông Meyyappan đã phủ nhận tư cách thành viên của mình trong Kế hoạch Ngàn Nhân tài và công việc giáo sư của mình tại Trung Quốc.
Phan Anh