Mãnh đời không tách
An kéo tấm rèm cửa lại và rời khỏi phòng làm việc vào lúc năm giờ chiều, như cách mà bất cứ ngày nào trong tuần vẫn diễn ra. Phòng làm việc của An nằm trên lầu mười ba của một cao ốc giữa trung tâm thành phố. Đây là nơi cô làm việc kể từ khi về nước với tấm bằng tiến sĩ ngành tâm lý học cách đây hai năm.
Đối với An lúc này, công việc dường như là điều bận tâm duy nhất. Cách làm việc của An khá độc lập, cầu toàn. Công việc phần lớn dựa vào nền tảng kiến thức mà cô có được trong thời gian làm nghiên cứu sinh ở nước ngoài. Điều này khiến cho đồng nghiệp và khách hàng luôn thấy ở An một nguồn năng lượng dồi dào, một cá tính mạnh mẽ. Cũng bởi thế, họ có phần kiêng dè cô.
Ba mươi tư tuổi, có sự nghiệp ở một độ tuổi không còn trẻ với người phụ nữ. Nhưng An chưa lập gia đình. Theo như cách cô từng nói, đàn ông không còn bất cứ điểm nào thú vị để cô khám phá.
An hài lòng với lựa chọn cô đơn.
Sài Gòn những ngày nắng tháng tư, mặt đường ủ nhiệt, bỏng rẫy. Xung quanh đặc quánh mùi nhựa đường, khói bụi và dầu xe. Hết thảy như chỉ chực chờ để xộc thẳng vào khoang mũi.
An chưa từng nghĩ mình sẽ quay lại Sài Gòn khi quyết định ra nước ngoài học gần mười năm về trước. Nhưng rồi, duyên số khiến cô quay lại với lời đề nghị cộng tác từ dự án hỗ trợ tâm lý cho những người phụ nữ không còn khả năng sinh con. An thích thú với dự án này. Cô quyết định quay về để hỗ trợ họ và tìm một cơ hội làm mới bản thân tại vùng đất cũ. Vùng đất mà với cô, hạnh phúc nhiều nhưng cũng lắm đau thương.
Trên đường về nhà, An bỗng khựng lại khi thấy một bóng người khá quen thuộc. Giây phút đó khiến cô trở nên bối rối và loạng quạng tay lái đôi chút. Định thần lại, An quay xe rẽ ngang để đuổi theo dáng người mà cô vừa trông thấy, không ngại chạy tắt vào những con hẻm nhỏ chưa từng một lần đi qua nhằm kịp đón đầu.
Đến ngã tư thứ năm, An thấy người mà mình đang đuổi theo đang dừng đèn đỏ cách cô khoảng năm mét. Nhưng không phải là người mà An đang tìm kiếm. Đến tận lúc đó, An vẫn chưa định hình được mục đích của hành động mình vừa thực hiện.
Trời chiều đổ xuống một cách tham lam. Chưa hẳn là tối, cũng chẳng còn sáng. Khoảng thời gian chiều tối của Sài Gòn là khoảnh khắc bắt đầu của những nhá nhem trong sự hối hả của dòng người tan tầm, của đèn đường lởm chởm chỗ bật chỗ chưa.
Đời người kể ra cũng lạ. Dù có cứng rắn đến mấy, có lao vào công việc đến mấy đi nữa, trong sâu thẳm vẫn còn những lỗ hổng khó mà chạm tới.
Cuộc sống có quá nhiều lựa chọn, đôi lúc chúng ta đã lựa chọn việc cách xa nhau như một lẽ dĩ nhiên, mặc dù trong cả hai vẫn còn quá nhiều thương nhớ. Nhưng quên thì lại là một chuyện khác. Xa mặt, liệu có cách được lòng? Như An đã từng đọc được ở đâu đó rằng: “Thế giới này rộng lớn là thế, đi đến cùng trời cuối đất cũng không gặp được anh. Nhưng đồng thời, thế giới cũng quá nhỏ bé, gặp ai cũng thấy giống anh”.An trở nên chông chênh trong một khoảnh khắc ngắn, đủ để cô biết rằng có thể một lúc nào đó sẽ vô tình gặp lại người xưa. Hoặc là, vào chính thời khắc này đây, cô nhận ra mình vẫn chưa quên đi được.
An gặp Cảnh cách đây mười năm.
Ngày đó, An vừa hoàn tất chương trình học đại học. Cảnh làm nghề sửa xe mô tô. Chính sự đôn hậu và tử tế của anh trong vài lần giúp đỡ lúc xe cô gặp trục trặc đã khiến An cảm mến chàng trai này.
Ngày đó, An không nghĩ nhiều về địa vị hay học thức, cô cũng chưa từng hỏi Cảnh nghĩ gì. Cũng đúng thôi, An ngày đó đơn giản chỉ là một cô sinh viên vừa tốt nghiệp, làm sao biết được mười năm sau mình sẽ cầm trên tay học vị tiến sĩ để so bì hơn thiệt với người ta.
Họ quen biết nhau, An có tình cảm thầm kín với anh chàng sửa xe mô tô có nước da ngăm ngăm rắn rỏi trong suốt hơn một năm trời. Thỉnh thoảng là những cuộc hẹn cà phê để trò chuyện. Đôi khi là những dòng tin nhắn hỏi han về công việc, về cuộc sống. Kể cả khi công việc mới của An không còn bắt cô phải đi vào con đường ngang qua trước cửa tiệm của Cảnh, An vẫn không ngần ngại kéo dài thêm hai mươi phút mỗi ngày chỉ để được nhìn thấy người ta.
Một năm trời, họ vẫn dành cho nhau một khoảng thời gian nhất định hằng tuần dù chưa phải là gì trong cuộc đời của nhau. Chưa chính thức hẹn hò. Chưa ngỏ lời yêu đương. Trong một cơn say ngày Cảnh chủ động gọi cho An, cả hai đều không kiểm soát được tuổi trẻ và bản năng của mình. Họ lao vào nhau.
Sau ngày đó, An càng khó khăn hơn trong việc ép mình phải chờ đợi lời tỏ tình từ Cảnh. Với cá tính của mình, cô thấy việc phải chờ hơn một năm đã là điều phi thường. Cô không thể mãi sống trong sự chênh vênh của cuộc tình ngày càng không rõ ràng.
Hai tháng sau, khi đã dành nhiều thời gian suy nghĩ, cuối cùng cô quyết định sẽ thẳng thắn và muốn được nhiều hơn từ Cảnh. Ít nhất là một sự chân thành về thái độ. Cô nghĩ, một khi đã đem lòng cảm mến ai, thì cứ nói ra cho nhẹ nhõm. Cô chấp nhận trong tình cảm có những chuyện chứa đầy những dằn vặt khiến ta bận lòng, nếu không nói ra thì có thể sẽ chẳng kịp, mà nói ra rồi có khi lại càng kết thúc nhanh hơn.
Cá tính là điều An luôn giữ được nguyên vẹn trong suốt nhiều năm, bất kể xung quanh xảy ra chuyện gì, bất kể cô đã từng vụn vỡ nhiều lần sau ngần đó thời gian. Ngày An chủ động tỏ tình với Cảnh, khuôn mặt của anh thể hiện sự bất ngờ.
Anh không nói gì, chỉ cúi gằm mặt xuống, suy nghĩ rất lâu rồi hỏi lại An về điều cô vừa nói. An lặp lại một lần nữa, chắc nịch về ba từ “Em thích anh” trước khi tiếp tục hỏi ý kiến của người cô đang thích. Cảnh không trả lời ngay câu hỏi đó, anh im lặng và nói rằng mình cần suy nghĩ. An đồng ý.
“Anh không thể”, đó là tất cả những gì An nhận được sau mười ngày im lặng. Lý do ư? Cảnh không yêu cô. Từng câu từng từ mà anh thốt ra khiến An nhớ mãi: “Anh đã yêu người khác, và chưa từng yêu em”. Chỉ vậy thôi. Thời gian và tình cảm mà An trao đi chỉ gói trong mấy chữ bắt đầu bằng “Anh không thể” cùng một lý do nhạt nhẽo vô thưởng vô phạt.
Tình yêu của Cảnh mà, anh có quyền quyết định. An nghĩ mình đủ sáng suốt để hiểu rằng tình cảm là thứ không nên cưỡng cầu và không nên dùng bất cứ lý do nào để thuyết phục. An không muốn nói thêm điều gì nữa. Suy cho cùng, trong chuyện tình cảm, khi đã dốc hết tâm can để thổ lộ, khoảng khắc chờ đợi sự hồi đáp cũng tương tự như việc vẫy một chiếc taxi không hẹn trước vậy. Chỉ mong họ dừng lại, và trên xe hiện chẳng có người.
Cô cười mỉm, nghĩ mình vẫn ổn. Ít nhất, cô không tìm cho mình một lý do hợp lý để níu kéo, cũng không chờ đợi hay cảm thấy hối tiếc về cuộc tình này khi bị từ chối.
An không vội về nhà.
Cô vào thẳng bệnh viện, và phá thai.
Thả mình trên chiếc ghế sofa và nhấm nháp một ly vang trắng, An nhìn thẳng ra khung cửa kính lớn từ căn hộ chung cư ở tầng hai mươi ba. Sài Gòn trong An chỉ đẹp lúc đêm về. Cô nhớ lại cuộc gặp với vị khách lúc chiều, một người phụ nữ trạc tuổi cô, đang loay hoay trước cuộc hôn nhân trên bờ vực thẳm. Nhân tình của người chồng đã kịp có một đứa con riêng.
Đàn ông trong mắt những người phụ nữ như họ tựa hồ là một giống loài tệ bạc. Nhiều người cứ nghĩ, một đứa con là sợi dây kết nối để níu kéo đàn ông. Dù là nhân tình hay những người vợ mà An từng gặp, họ đều giữ cho mình một đứa con.
Sau cuộc gặp đó, An bỗng trở nên chênh vênh với hàng loạt những suy nghĩ về chính cuộc đời mình. An biết tình trạng của mình cả về mặt bệnh lý lẫn tâm lý. Cô vẫn bị ám ảnh vì những gì đã diễn ra trong cuộc tình chới với cùng Cảnh cách đây mười năm. Cô vẫn bị ám ảnh vì mùi thuốc sát trùng trên băng ca lạnh ngắt vào ngày cô quyết định phá thai để bỏ đi mọi ràng buộc. Cô cũng chưa từng quên đi cảm giác khi bác sĩ thông báo rằng cô sẽ không bao giờ còn cơ hội được làm mẹ vì những tổn thương đã gặp phải. Cuộc tình đó và bản tính háo thắng của tuổi trẻ đã lấy đi của An quá nhiều thứ, khiến cho cô cảm thấy ngột ngạt với Sài Gòn và phải tìm cách bỏ chạy.
An hiểu bản thân mình hơn bất kỳ ai. Cô đọc vị được hầu hết suy nghĩ và mong muốn của khách hàng để tìm liệu pháp tốt nhất về tâm lý cho những vấn đề của họ. Nhưng giúp người khác giải tỏa những lo lắng và chia sẻ phiền muộn cùng họ đôi khi còn dễ hơn việc tự xử lý vấn đề của bản thân gấp trăm ngàn lần.
Trong khoảng thời gian học ở nước ngoài và trong hai năm qua, đôi khi cô vẫn nhận được một vài email hỏi thăm từ Cảnh. Cách đây sáu năm, anh gửi email để hỏi thăm như người bạn lâu ngày không gặp. Vài năm trước, anh muốn xin cô một vài chỉ dẫn cho tình trạng tâm lý bất ổn mà một người bạn nào đó của anh đang phải đối mặt. Rồi đôi ba email hỏi thăm về công việc.
Cô chưa từng trả lời bất kỳ email nào. Nhưng An biết, khi trở về Sài Gòn, khi đã hít thở chung một bầu không khí, đến một lúc nào đó cô sẽ phải chọn cách phù hợp nhất để đối mặt với Cảnh. Vì dù sao, đối mặt cũng là cách tốt nhất để làm lành một vết thương lòng, ít nhất là thêm một lần nữa cho cả quãng đời về sau.
“Nếu ngày đó mẹ giữ con lại, liệu rằng chúng ta có hạnh phúc không?”, An đưa tay xuống bụng. Vuốt ve rồi lẩm bẩm một câu hát ru quen thuộc.
“À a à ời, à a à ơi
Ru con con ngủ cho ngoan…”
Vài tháng sau, khi đã suy nghĩ kỹ lưỡng, An chủ động sắp xếp một cuộc hẹn, cô muốn một lần nhìn lại người cũ của mình sau nhiều năm xa cách.
Ngày còn trẻ, thời gian An chờ đợi sự chủ động từ Cảnh được cô tính bằng ngày và nóng lòng đến từng giây. Giờ đây, hơn hai năm kể từ ngày về nước, An cho rằng hiện tại mới là thời điểm mình cần gặp Cảnh, xem như một lời hồi đáp lịch sự cho những email mà anh đã gửi.
Thời điểm này, cô đã hoàn thành những việc cuối cùng trong dự án cô dùng làm cớ để quay về, cô có thể ra nước ngoài làm việc tiếp hoặc ở lại mở văn phòng riêng cho mình tại Sài Gòn. Điều này cô sẽ tính toán sau, và nó không liên quan gì đến kết quả cuộc gặp với Cảnh.
Khác với mười năm trước, khi ấy An từng nghĩ toàn bộ tương lai của mình sẽ nằm ở câu trả lời của người đàn ông đó. Với An lúc này, cô chỉ thật sự bình yên và hạnh phúc khi được làm điều mình muốn.
Nói là vậy, mặt ngoài là vậy, nhưng An chỉ có thể che giấu cảm xúc của bản thân trước người khác, khó mà giấu được hết mọi thứ trước chính mình.
Cô là một chuyên gia tâm lý cơ mà. Cô hiểu bản thân cảm thấy thế nào. Và cũng hiểu rất rõ rằng, trong bản thân còn nhiều mâu thuẫn, thứ đã đeo bám cô suốt nhiều năm qua.
An tự mặc định rằng mình sẽ dễ rơi vào trạng thái chới với khi đối mặt với Cảnh. Dù sao, vào thời điểm hiện tại, đó vẫn là vết thương chưa thực sự lành lặn trong cô.
An đặt ra những giả thiết. Giả sử cuộc gặp khiến cho tâm trạng của cô chới với quá mức, không kiềm chế được cảm xúc, cô sẽ chẳng giấu diếm nữa, sẽ nói rằng cô đã từng có thai với anh. Nói về điều mà cô đã dự định nói nếu như ngày đó Cảnh với cô trở thành người yêu. Vì đứa con An đã bỏ, điều khiến cô luôn dằn vặt bản thân, không phải là thứ chỉ thuộc về riêng cô. Anh cũng có thể cần được biết mà nhớ về nó như một phần của tuổi trẻ không tách rời mà anh từng sống. Dù An chẳng biết nói ra điều đó sẽ đổi lại được điều gì.
Sau cùng, mọi thứ nên là “tùy duyên”. Việc đối mặt với người cũ cũng là cách tốt nhất và duy nhất để tạo ra cơ hội cho việc chữa lành những tổn thương cuối cùng.
Cô gặp Cảnh trong một không gian yên tĩnh giữa lòng Sài Gòn vốn thường náo nhiệt. Cảnh trong An vẫn là một người đàn ông như vậy. Nước da ngăm ngăm, rắn rỏi và có chút gì đó e dè, mặc cảm khi ở bên cạnh cô.
Anh nói rằng mình hiện đã làm chủ một cơ sở sửa chữa. Cô mừng cho anh. Anh hỏi cô về cuộc sống hiện tại, cô nói rằng mình ổn. Anh giải thích về việc anh cảm thấy có lỗi với cô rất nhiều vì những gì đã trải qua giữa hai người. Cô im lặng và bắt đầu nghĩ ngợi về quá khứ. Cho đến lúc anh kể về gia đình của mình với hai đứa con, An hơi lưỡng lự một chút, nhưng cũng nhanh chóng mỉm cười và thấy mừng cho Cảnh.
Phải rồi, đó là thực tại. Cả cô và Cảnh đang ở thực tại, không còn là quá khứ. Cuộc gặp diễn ra nhẹ nhàng hơn so với những gì An từng nghĩ.
Khi cô biết, rằng suốt thời gian qua Cảnh đã suy nghĩ rất nhiều về quá khứ và những gì anh đã không dám đối mặt khi còn trẻ, rằng anh tự trách bản thân vì đã khiến An tổn thương, cô biết mình không cần phải nói ra điều mình đã giấu kín nữa. Vì có quan trọng nữa đâu khi cả hai đều đã tìm được cách để làm cuộc sống trở nên hạnh phúc, hoặc ít nhiều là trông có vẻ hạnh phúc.
Đối mặt và lắng nghe những tâm sự của Cảnh, An thấy lòng nhẹ bẫng. Không còn lý do để giận hờn hoặc phải tìm kiếm điều gì ở anh. Cô muốn được giải thoát khỏi những dằn vặt từ mảnh tình quá khứ, và cũng nghĩ đã đến lúc có thể khép lại hành trình đi tìm sự tha thứ vì một lỗi lầm tuổi trẻ mà mình vô tình phạm phải. Xin sự tha thứ từ chính người đã làm mình tổn thương.
“Anh có thể tha thứ cho em chứ?”
“Vì điều gì?”, Cảnh bất ngờ trước câu hỏi của An.
“Đừng nhìn em ngạc nhiên như ngày trước nữa. Chúng ta đều có những điều đúng đắn, nhưng cũng có những sai lầm. Tha thứ vì một phần của tuổi trẻ thôi.”
Cảnh lưỡng lự một lát, rồi nói: “Ừ, vậy thì tha thứ cho nhau”.
An mỉm cười. Hơn mười năm qua, An đi và tránh xa mọi câu hỏi về quá khứ để tìm một sự an yên dù chỉ là tạm bợ. Sau cùng, cô cũng đối mặt được với thời khắc mà mình có thể mỉm cười thực sự khi nhận câu trả lời của Cảnh. Dù đó chưa phải là liều thuốc cuối cùng giúp cho An trở nên an yên ở hiện tại. Nhưng ít nhất, An hiểu, Cảnh đã từng là một sự tổn thương trong cô, và giờ đây, đã lành lặn hoàn toàn.
Sài Gòn của An có thể vẫn là những đêm dài thượt và chông chênh trong lòng một người phụ nữ trải qua nhiều tổn thương. Có những thứ sẽ lành lặn theo thời gian, dù một ít trong số đó sẽ mãi là những tổn thương không bao giờ lành lặn. Nhưng An hài lòng, vì sau cùng cô cũng tìm được câu trả lời từ sự tha thứ của người đã từng khiến cô tổn thương trong những năm tháng tuổi trẻ của mình.
Hơn hết, cô đã tìm được cách để tự tha thứ cho bản thân sau những thổn thức và chênh vênh từ quá khứ. Vết sẹo vì sự đổ vỡ với Cảnh đã không còn lý do để nhức nhối. Thời điểm chúng ta học được cách tha thứ cho bản thân sẽ là khoảnh khắc khiến chúng ta trở nên dễ chịu nhất.
Sau cuộc gặp gỡ với Cảnh, cô không còn lý do để hối tiếc vì bất cứ điều gì chưa nói – với những người ở hiện tại. An sẽ chỉ dành những điều còn lại cho ngày gặp con sau này, đứa trẻ của quá khứ mà cô chưa từng được nhìn thấy mặt. Đứa trẻ của một mảnh đời đã nằm lại ở một quãng rất xa của tuổi trẻ, cũng là thứ không bao giờ tách rời hành trình còn lại của cô. Nó, chứ không phải Cảnh, mới là nỗi đau lớn nhất cuộc đời của An.
“Bao lâu nhỉ?”, An tự hỏi bản thân.
Có thể là mười năm, hai mươi năm hoặc lâu hơn nữa. Cô sẽ một lần nữa xin lỗi nó, như cách cô vẫn làm suốt mười năm qua, lặng lẽ và một mình. Rồi kể cho nó nghe về việc cô đã nhớ nó ra sao trong suốt cuộc đời đã qua của mình.
Nhiều người cho rằng lựa chọn của nhân vật An là ngốc nghếch, cũng có người nói đó là can đảm. Không chắc nữa, chỉ biết rằng bất cứ lựa chọn nào của tuổi trẻ cũng có thể để lại trong đời rất nhiều khoảng trống.
Đôi lúc, chúng ta có thể gạt bỏ cái tôi để nói ra, để đối mặt, hay ít nhất là để tìm một giải pháp đủ tốt cho cả hai, thay vì chịu đựng một mình.
Quan trọng không phải là đúng hay sai, mà là ở chỗ bản thân có hài lòng với lựa chọn của mình hay không mà thôi.
Nguồn: Pipi Tất Màu – Truyện Ngắn