Ls Lê Đức Minh
Khi đề cập đến chính sách di trú của TT Joe Biden, nhiều người cho rằng chính sách của ông Biden là loại bỏ hết các chính sách di trú của cựu TT Trump đưa ra trước đây, chứ bản thân ông Biden chẳng có cái chính sách gì cả.
Ngay trong ngày đầu tiên nhậm chức, ông Biden đã hũy bỏ nhiều chính sách di trú của ông Trump như bỏ kế hoạch xây bức tường ở biên giới Mexico, bỏ lệnh cấm đến Mỹ 14 quốc gia trong khối Hồi giáo.
Cần phải hiểu rằng di dân từ nước ngoài đóng một vai trò cực quan trọng cho sự phát triển kinh tế của Hoa Kỳ, cung cấp một nguồn lao động giá rẻ cho thị trường nhân dụng Mỹ. Hoa Kỳ là quốc gia thu nhận di dân lớn nhất thế giới và ngoại trừ một thiểu số người dca đó bản xứ, tất cả người Mỹ đều có nguồn gốc tổ tiên đến từ những quốc gia khác.
Ông Biden cũng yêu cầu quốc hội cung cấp sự bảo vệ pháp lý cho hơn 700 ngàn người di dân bất hợp pháp và ngưng trục xuất nhiều di dân lậu ra khỏi Hoa Kỳ, ít nhất trong 100 ngày đầu tiên của chính quyền ông Biden.
Những quyết định nói trên ảnh hưởng mạnh đến tình hình một số tiểu bang, đặc biệt là tiểu bang Texas. Bộ trưởng tư pháp tiểu bang Texas ngày 22/01/2021 đệ đơn kiện ông Biden đã vi phạm lời hứa với tiểu bang Texas và tòa án liên bang ngày 26/01/2021 đã tuyên bố lệnh ngưng trục xuất di dân lậu 100 ngày của ông Biden sẽ làm hại tiểu bang Texas nghiêm trọng.
Ngày 23 tháng Giêng năm 2021, Biden ban hành dự luật tạo điều kiện cho 11 triệu di dân bất hợp pháp được trở thành công dân Mỹ. Ngày 4/2/2021 Biden ban hành một số sắc lệnh hành pháp nhằm vô hiệu lực các chính sách di trú trước đây của ông Trump, ví dụ nâng con số nhận người tị nạn từ 15 ngàn dưới thời ông Trump lên đến 125 ngàn người hàng năm.
Các chính sách di trú mới, hay nói đúng hơn, các sắc lệnh hành pháp đảo ngược các chính sách di trú của cựu TT Trump đã gây ra tình trạng khủng hoảng biên giới, nhập cư tại Hoa Kỳ, và là chủ đề bàn tán căng thẳng tại Hoa Kỳ trong thời gian qua.
Cũng như những quốc gia có truyền thống nhận di dân, các chính sách di trú bao giờ cũng là vấn đề được dư luận quan tâm, được tranh cãi gay gắt tại quốc hội. Một trong những vấn đề mà nước Mỹ từ lâu không giải quyết được ( hay là không muốn giải quyết) đó là vấn đề di dân lậu từ biên giới với Mexico.
Những chính sách di trú chặt chẽ của ông Trump đã được dư luận Hoa Kỳ cũng hộ mạnh mẽ. Nhiều người Mỹ cho rằng đúng ra các chính sách của ông Trump nên được Hoa Kỳ sử dụng từ lâu. Không may khi ông Biden trở thành tổng thống lập tức các chính sách di trú của ông Trump bị đảo ngược.
Đại đa số người Mỹ rất giận dữ trước tình hình hiện tại ở biên giới với Mexico. Họ không hiểu chính quyền Biden đang làm gì và chán nãn vì chính quyền ông Biden hiện tại không cung cấp chi tiết các trại tạm giam di trú cho dư luận và báo chí biết và chính quyền tỏ ra không có chính sách gì để làm giảm làn sóng di dân tăng đột biến tại biên giới, đang tìm cách nhập cư lậu vào Hoa Kỳ.
Lý do chính gây ra tình trạng dòng người cuồn cuộn đến sát biên giới với Mexico tìm cách nhập cư vào Mỹ là đám di dân này kỳ vọng mọi việc sẽ dễ dàng hơn khi ông Biden công khai hũy bỏ các chính sách di dân cứng rắn của cựu TT Donald Trump.
Chính quyền của TT Joe Biden nói ông muốn có một chính sách di dân nhân đạo và có hiệu quả. Những những gì mà chính quyền ông Biden đã và đang làm lại gây cho những người có ý định đến Mỹ rằng tìm cách vượt biên giới nhập lậu vào Mỹ nay đã dễ dàng hơn. Trong khi đó ông Biden muốn rằng mọi người muốn di dân đến Mỹ phải đi bằng con đường hợp pháp.
Thực tế những gì ông Biden làm đã có tác dụng ngược, là làm cho con số người muốn di dân lậu vào Mỹ tăng đột biến suốt đường biên giới giữ Mỹ và Mexico. Thực tế cũng cho thấy rằng di dân nhân đạo và hiệu quả đâu không thấy những đã thấy tình trạng hỗn loạn, vô nhân đạo, thảm hỏa biến vô số người di dân lậu trở thành nạn nhân, có nhiều trường hợp phải mất mạng trên đường vượt biên tìm cách nhập lậu qua biên giới của Hoa Kỳ.
Trong cuộc tranh luận sơ bộ của đảng Dân chủ năm 2019, ông Biden đã đưa ra một thông điệp có vẻ tử tế dành cho những người di dân muốn đến nước Mỹ tìm kiếm cơ hội tốt sống tốt đẹp hơn.
Trong bài phát biểu của mình, ông Biden nhấn mạnh “Những người di dân hay xin tư cách tị nạn xứng đáng được chúng ta lắng nghe. Họ là những người của chúng ta. Chúng ta là quốc gia luôn nói rằng nếu quý vị đang chạy trốn, muốn chạy trốn khỏi sự áp bức đàn áp và bách hại thì chúng tôi chính là quốc gia mà quý vị nên tìm đến.
Nhưng trong một cuộc phỏng vấn với đài ABC vào đầu tháng này, ông Biden đã thay đổi giọng điệu của mình. Ông khuyến khích những người di dân, những người muốn xin tị nạn không nên đến Mỹ trong bối cảnh khủng hoảng biên giới gia tăng hiện nay và các tiểu bang phải nỗ lực quản lý chận đứng dòng người di cư, đặc biệt là trẻ vị thành niên không có người lớn đi kèm.
Nhưng xem ra những người đang tập trung trên biên giới Mexico không có nhiều chọn lựa. Một số người phải ra đi vì những khó khăn tài chính thiếu cơm ăn áo mặc, không có việc làm. Một số người đối diện với nhưng nguy cơ bị đánh đập, giết chóc. Khi họ nghe rằng ông Biden hũy bỏ toàn bộ chính sách di dân cứng rắn của ông Trump, dĩ nhiên họ nghĩ cơ hội đã đến và ai cũng muốn ra đi, chứ không ai nghĩ đến việc sắp hàng để ra đi theo con đường chính thức mà ông Biden muốn nói đến.
Khi được hỏi vì sao những người di dân không ra đi khi ông Trump còn là tổng thống mà đợi đến khi ông Biden làm tổng thống mới đi, đại đa số trả lời rằng ông Biden đã có những lời hứa hẹn gián tiếp mang lại hy vọng cho tất cả những người đang muốn di dân vào Mỹ. Như vậy ông Biden trực tiếp là người đã gây ra cuộc khủng hoảng biên giới hiện nay của Hoa Kỳ.
Nhiều người di dân tại biên giới Mexico khẳng định rằng ông Biden đã hứa là sẽ tạo mọi cơ hội dễ dàng cho những người muốn đến Hoa kỳ cho một tương lại tốt đẹp hơn.
Các quan chức Hải quan và Bảo vệ Biên giới (CBP) nói rằng khoảng 100.000 người nhập cư bất hợp pháp đã đến biên giới trong tháng Hai năm nayh. Sau nhiều tuần tuyên bố tất cả đều ổn, Bộ An ninh Nội địa (DHS) vừa rồi thừa nhận rằng có “số lượng kỷ lục” người di dân lậu muốn vào Hoa Kỳ đang gây áp lực căng thẳng lên các cơ quan chức năng của Hoa Kỳ.
Tuần này, trong cuộc họp báo đầu tiên kể từ khi nhậm chức, sau khi bị phóng viên chất vấn, ông Biden đã bác bỏ ý kiến cho rằng phát biểu của ông đã gây ra sự gia tăng về số lượng người nhập cư và gây ra cuộc khủng hoảng biên giới.
Công bằng mà nói TT Joe Biden đã hũy bỏ hầu như đa số các chính sách di trú của cựu TT Donald Trump. Tuy nhiên ông Biden vẫn giử lại một trong cách chính sách quan trọng của ông Trump vốn đã làm người di dân lậu không bén mãng đến biên giới Hoa Kỳ trước đây. Đó là sắc luật số 42 áp dụng trong gia đoạn khủng hoảng Covid 19 khi ông Trump còn là đương kim tổng thống Hoa Kỳ.
Sắc luật 42 này cho phép các cơ quan hải quan, kiểm soát biên giới không cho phép bất cư ai không có visa hợp lệ vượt biên giới vào Mỹ với lý do nhằm ngăn chận việc lây lan của virus Covid-19. Sắc luật này bắt đầu có hiệu lực vào tháng 3 năm 2020 khi Hoa Kỳ bắt đầu bị trận dịch Covid-19 tấn công.
Lần khủng hoảng biên giới này xem ra vô cùng tệ hại, vì những người di dân đã biết tỏng những yếu điểm của chính sách di trú và luật pháp của Hoa Kỳ. Họ đã gửi ra đi hàng chục ngàn trẻ em vị thành niên không có người lớn đi kèm. Và vì theo pháp luật Hoa Kỳ, thì Hoa kỳ phải có trách nhiệm nhận và chăm sóc những người di dân lậu vị thành niên này.
Hiện có nhiều trung tâm tràn ngập các em di dân lậu vì thành niên. Có trung tâm chỉ đủ cho 250 di dân lậu đã phải tiếp nhận đến 5000 em.
Riêng trong tháng 2/2021 đã có 97 ngàn di dân lậu vượt biên thành công vào Hoa Kỳ. Ít nhất 70 ngàn người đã bị chận lại và đuổi về.
Hoa kỳ hiện tại vẫn chưa thoát khỏi sự tàn phá của Covid-19. Hàng ngàn người Mỹ chết hàng tuần. Hàng ngàn người Mỹ mắc bệnh hàng ngày. Các nước Mỹ Latin cũng là nạn nhân của dịch Covid-19 tàn khốc và những người này đang chầu chực vào Mỹ mang theo họ những nguy cơ làm lan tràn khốc liệt hơn mầm mống của virus Covid-19.
Chưa bao giờ nước Mỹ lâm vào một cuộc khủng hoảng di dân lậu nghiêm trọng như hiện nay. Mọi lời kết tội đều giống nhau: Ông Joe Biden phải chịu trách nhiệm khi hủy bỏ các chính sách di trú của cựu tổng thống Donald Trump.