Jessica Mao
Bà Bành Lệ Viện, phu nhân của lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình, đã nhiều lần chính thức xuất hiện và trả lời phỏng vấn một hãng thông tấn tầm cỡ trong ba tháng vừa qua, sau một khoảng thời gian im hơi lặng tiếng trước công chúng.
Các hoạt động gần đây của bà Bành đã được giới truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin rộng rãi. Giới truyền thông cũng đặc biệt quảng bá rầm rộ một cuộc phỏng vấn của bà với Messenger, một tạp chí của UNESCO, đúng vào dịp phiên họp toàn thể lần thứ sáu của Ban Chấp hành Trung ương ĐCSTQ khóa 19 diễn ra từ ngày 08/11 đến ngày 11/11.
Trong khi các nhà lãnh đạo cao cấp khác của Đảng không có hoạt động nào và không được [truyền thông] nói về trong khoảng thời gian này, thì Tân Hoa Xã đã đưa tin một cách đáng chú ý về cuộc phỏng vấn trên Messenger của bà Bành, được đăng vào ngày 10/11.
Trong số các chuyến du ngoạn gần đây của bà Bành, có một lần bà cùng chồng đến Tây An, tỉnh Thiểm Tây, để tham dự sự kiện Đại hội Thể thao Toàn quốc lần thứ 14 của Trung Quốc vào ngày 15/09. Một tháng sau, bà có một bài diễn văn qua video tại lễ trao Giải thưởng UNESCO về Giáo dục Trẻ em gái và Phụ nữ năm 2021 ở Bắc Kinh. Bà được bổ nhiệm làm đặc phái viên của UNESCO về sự tiến bộ của giáo dục trẻ em gái và phụ nữ vào ngày 27/03/2014.
Vào ngày 26/10, bà Bành đã gửi thư chúc mừng đến lễ khánh thành cơ sở mới của Trường Juilliard ở Thiên Tân. Văn phòng Ngoại giao của chính quyền thành phố Thiên Tân đã tổ chức một hội nghị chuyên đề từ ngày 11/11 đến ngày 12/11 để “học hỏi tinh thần trong bức thư chúc mừng của Giáo sư Bành Lệ Viện”, mà cơ quan này cho rằng sẽ “có lợi cho việc đưa mối bang giao Hoa Kỳ-Trung Quốc trở lại với con đường phát triển ổn định đúng đắn”, văn phòng này cho biết trong một tuyên bố vào ngày 13/11.
Những ví dụ như vậy theo sau một quãng thời gian mà bà Bành không xuất hiện trước công chúng trong ít nhất hai tháng. Theo báo cáo của Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV), lần xuất hiện cuối cùng trước công chúng của bà là vào ngày 20/07, trước chuyến thăm Tây An vào giữa tháng Chín của bà cùng chồng.
Lịch sử lặp lại
Một số người coi những lần xuất hiện gần đây [của bà Bành] như một cố gắng của ông Tập nhằm chơi “quân bài phu nhân”, một sự liên tưởng đến Giang Thanh, người vợ thứ tư của cựu lãnh đạo ĐCSTQ Mao Trạch Đông. Bà Giang là một ngôi sao điện ảnh đã hành động theo lệnh của ông Mao trong Cách mạng Văn hóa. Bà cũng được ông Mao nâng lên vị trí quyền lực trong thời kỳ này.
Ông Trần Phá Không (Chen Pokong), một nhà bình luận chính trị tại Hoa Kỳ, cho biết trên kênh YouTube của mình vào ngày 14/11 rằng trong Cách mạng Văn hóa, ông Mao đã hợp tác với ông Lâm Bưu, người đàn ông quyền lực thứ hai đương thời của Đảng, để lật đổ các lãnh đạo khác của ĐCSTQ. Nhiều lãnh đạo cao cấp đã bị sát hại hoặc bị trục xuất, khiến nhiều vị trí bị bỏ trống.
“Nếu không có đủ người ủng hộ, vị lãnh đạo này sẽ thêm cả vợ vào để củng cố quyền lực cho mình,” ông Trần nói.
Kết quả là cả bà Giang và phu nhân của ông Lâm Bưu, bà Diệp Quần, đều trở thành các ủy viên Bộ Chính trị.
Do chiến dịch chống tham nhũng của ông Tập cũng đã hạ bệ một số lượng lớn quan chức kể từ khi ông lên nắm quyền, nên ông Trần tin rằng “ông Tập Cận Bình có thể nghĩ đến sách lược gọi là ‘chính trị phu nhân’ khi ông ấy thiếu những người ủng hộ trung thành.”
Ông Trần nói thêm rằng sau Cách mạng Văn hóa, ĐCSTQ đã học được bài học về bà Giang, và các lãnh đạo Đảng thường không để vợ tham chính, nhưng vai trò của bà Bành dường như ngày càng tăng dưới thời ông Tập.
Thêm nhiều suy đoán
Theo cách của riêng mình, bà Bành là một giọng ca soprano nổi tiếng của Trung Quốc đồng thời là sĩ quan dân quân của ĐCSTQ, người được đối xử như một vị tướng trong quân đội, tương đương với cấp thứ trưởng hoặc bộ trưởng.
Tuy nhiên, khi Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc và các phương tiện truyền thông khác của ĐCSTQ đưa tin về bà Bành, bà được đối xử như thể bà quan trọng hơn các thành viên Bộ Chính trị ĐCSTQ, điều này dường như cho thấy một tín hiệu bất thường.
Năm 2012, bà Bành được thăng chức thành hiệu trưởng Học viện Nghệ thuật Quân đội Giải phóng Nhân dân. Hiện tại, bà là một thành viên hội đồng của Hiệp hội Nhạc sĩ Trung Quốc và là phó chủ tịch của Hiệp hội Nghiên cứu Kinh kịch Trung Quốc. Bà là giáo sư thỉnh giảng tại Nhạc viện Trung Quốc và là giáo sư trợ giảng tại Đại học Bắc Kinh và Đại học Sư phạm Thượng Hải.
Bà Bành và ông Tập kết hôn vào tháng 09/1987.
Cô Jessica Mao là một tác giả của The Epoch Times, tập trung vào các chủ đề liên quan đến Trung Quốc. Cô bắt đầu viết cho ấn bản Hoa ngữ vào năm 2009.
Minh Ngọc biên dịch